52 Konuda Ticaret Ahlakı

Helâl ve haram hassasiyeti, doğruluk, dürüstlük, kanaat ve insaf gibi erdemlerin giderek azaldığı hırs, tamahkarlık, servet düşkünlüğü, israf ve lüks tüketimin ise giderek arttığı günümüz dünyasında yaradılış gayesinden uzaklaşmanın Müslüman toplumu ne hale getirdiği gün gibi ortadadır. Günümüzde helâl- haram konusundaki duyarsızlık maalesef endişe verici boyutlara ulaşmıştır. Öyle ki; helâl ve haram ayrımı gözetmeden, nereden ve nasıl olduğuna bakılmadan para kazanma ve servet edinme hırsı büyük zararlar vermektedir. Hal böyleyken her Müslümanın özellikle esnaf ve tüccarların bu olumsuz gidişata karşı Allah’ın razı olacağı bir pozisyon almaları hayati önemi haizdir. Dünya ve ahiret saadeti, çalışma hayatının Allah’ın rızasına uygun olmasına bağlıdır. Bundan dolayı kazancın helâl olmasına dikkat etmek, doğruluk ve dürüstlükten taviz vermeden ticaret yapmak, kazançta ve harcamada orta yolu takip etmek Müslüman tüccarın en önemli vazifesidir. Günümüzde ticarî hayatta yaşanan sorunların sebeplerinden önemli bir kısmı hukukî kaidelere ve ahlakî prensiplere yeteri kadar ehemmiyet verilmemesinden kaynaklanmaktadır. Onun için ticarî faaliyette bulunacak kimsenin, meşrû ve usulüne uygun ticaret yapabilmesi için ticarî ahlakın genel kurallarını bilmesi gerekir. İşte bu endişe ve gerekçelerle elinizdeki kitabı hazırladık. Esasında ticarette bilinmesi gereken temel hususlar; ticaret fıkhı ve ticaret ahlakıdır. Ancak biz bu kitapta, ticaret ahlakını esas aldık. Çünkü ticaret ahlakı, ticaretle ilgili bilinmesi gereken hususların başında gelir. Ticaret ahlakına sahip olmayan biri, diğer hususları bilse dahi fazla anlam ifade etmeyecektir. Bu çerçevede; İslam’da ticaretin yeri ve önemini, bir Müslümanın ticarete bakış ve yaklaşımını ve bir tüccarda bulunması gereken özellikleri konu edinerek Müslüman tüccarın profilini ortaya koymaya çalıştık.