93 Harbi Üzerine Bir Münakaşa;Neden Kaybettik Sorusuna Anonim Cevaplar

93 Harbi olarak da bilinen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı, Osmanlı ordusunun kahramanlık ve hezimet hikâyelerine sahne olmuş ve sonuçlarıyla toplumun ve devletin kaderinde belirgin izler bırakmış önemli bir kırılma noktasıdır. Bu çerçevede, üzerinde en çok tartışma yaşanan savaşlardan da biridir. Osmanlı Devleti’nin parçalanma sürecinin mühim göstergelerinden biri olan bu savaş, Türklerin Balkanlardan çekilmesinde etkili olmuştur. Sonuçları göz önüne alındığında, savaşın kaybedilmesinin nedenlerinin de büyük önem taşıdığı anlaşılacaktır. Bu meyanda, dönemin başat aktörleri, yenilginin nedenlerine ilişkin soruya verdikleri cevaplarda, savaşın kaydedilmesinin sadece askerî bir olay olmadığını vurgulayarak, birbirini tamamlayan bir dizi soruna işaret ederler. Bu husustaki tartışmalarda, bahse konu sorunlar arasında, askerî meselelerin yanı sıra, siyasî, ekonomik ve hatta toplumsal gelişmelerin de bulunduğu kaydedilmektedir. Elinizdeki çalışma, Muhârebât-ı Meşhûradan 1293 Devlet-i ‘Aliyye-Rusya Muhârebesi Münâkaşası adlı eser ışığında, bu alandaki literatüre önemli katkılar sunmaktadır. Bu çalışmayla amacımız, savaşın kaybedilmesine ilişkin değerlendirmeleri anlamlı bir bütünlük içinde sunarak, yenilginin Osmanlı Devleti açısından tarihî önemini kapsamlı şekilde ortaya koymaktır.