Abdûlkadir - i Geylani - El - Gunye ve Geniş İzâhlı Tercümesi

Kâdiriyye tarikatının pîri Abdülkâdir-i Geylânî ڍ, bir müridinin isteği üzerine bu eseri kaleme almıştır. Müellif, eserin muhtevâsını farz ve sünnetlere dâir şer‘î âdâb, itikâd, mev‘iza ve menâkıb şeklinde tesbît eder. Bu konuları işlerken sık sık âyet ve hadîslere, fıkıh ve hadîs âlimlerinin fikirlerine, zâhid ve sûfîlerin söz ve menkıbelerine başvurur. el-Gunye bölümlere “kitâb, bâb, meclis”, bunlar da alt bölümlere “fasıl” ayrılır. Esere ibâdet konuları Hanbelî mezhebine göre kısa bilgi verilerek başlanmış, ardından âdâb konusu ele alınmış, akâid ve mezheplerle ilgili bilgiden sonra tekrar ibâdet ve amellerin faziletleri konusuna dönülmüştür. Bu bölümde mübârek ay, gün ve geceler, belli zamanlarda okunacak evrâd ve dualar, nâfile ibâdetler, Kur’ân-ı Kerîm okumanın fazileti hakkında geniş açıklamalar yapılmıştır. Kitabın vasiyet bölümünden sonra gelen ve müridlerin dikkat etmeleri gereken kurallara dâir “Âdâbü’l-Mürîd” başlıklı bölüm, son bölümdür. Ebû Tâlib el-Mekkî’nin Kûtü’l-Kulûb’unu andıran el-Gunye oldukça sade bir üslûpla kaleme alınmış, konular açık ve anlaşılır bir dille izâh edilmiştir. Abdülkâdir-i Geylânî ڍ, eserin itikâdî konulara ayırdığı bölümünde Hanbelî mezhebinin savunucusu olarak görünür, bid‘at mezheplerini sert bir dille eleştirir.