Akis Dergisi "Nazik İhtilal" (1960)

Arka kapak yazısı :Akis Dergisi serisinin üçüncü cildi, derginin 27 Mayıs'ı takip eden altı ayda yayınlanan sayılarınıinceliyor. Cemil Koçak bu ciltte Türk demokrasi tarihinin üzerinde vurguyla durulması gereken buaskerî darbenin zihniyet dünyasını, dönemin belki de en muhkem yayın organı üzerinden okuyor.Yassıada yargılamalarını anbean takip eden Akis'in ayrıntılı tasvirleri yakın tarihin söz konusukritik meselesi için yeni bir başvuru eseri.Menderes ve Demokrat Parti döneminin son aylarında kapatılan dergi, 27 Mayıs'tan birkaç günsonra -elbette intikam hırsıyla- tekrar yayına başlamış ve ilk sayısında okurlarını ihtilalin nasıl vekimler tarafından gerçekleştirildiği ve hangi amaca hizmet ettiği hususunda bilgilendirmiştir. Buaçıdan Akis kamuoyunda bu "nazik ihtilali" anlatan ve onun meşruiyet zeminini oluşturan enönemli unsurlardan biriydi. Derginin, ihtilalin üzerinden henüz birkaç gün geçmeden ve ancakihtilali planlayanların bilebileceği ayrıntılara vâkıf olması epey düşündürücüdür ve tesadüfle izahızordur.Bu dönemde Akis artık muhalefetin değil, iktidarın sesidir. İhtilal sonrasında yüz elli binlere ulaşantirajıyla halkın ve siyasetçilerin hadiselere bakışını kendi pozisyonuna göre şekillendiren dergi,tarih kitaplarında DP iktidarının kaleminin kırıldığı Yassıada sürecinin ele alınışındaki iticiliğin vehafifliğin de müsebbidir. Öyle ki Yassıada literatürünün başlıkları, temel meseleleri, kavramları veen önemlisi de o nahoş üslubu Akis'in yazılarıyla inşa edilmiştir.27 Mayıs sürecinin âdeta röntgenini çeken, Cumhuriyet devrinin siyaset, toplum ve düşünceiklimini incelikleriyle resmeden Akis Dergisi, "Nazik İhtilal", Yassıada'da gerçekte ne olduğunusorgulayan, Türk siyasetinin ve demokrasisinin tarihini derin bir perspektifle okumak isteyenherkes için eşsiz bir başvuru kaynağı.