Aydınlanma ve Kutsal Kitap;Hıristiyan İlahiyatında Tarihsel-Eleştirel Yöntem ve Kitab-ı Mukaddes’in Anlaşılması Sorunu

Elinizdeki kitap, Hıristiyan ilahiyatında tarihsel-eleştirel yorum geleneğinin Kitab-ı Mukaddes’in anlaşılmasındaki yerini konu ediniyor. Bu bağlamda eser, modern kutsal kitap eleştirisinin arka planındaki sosyokültürel, kurumsal, felsefi ve entelektüel yönelimlerin temel hususiyetlerini tartışmaya açıyor. Ayrıca üniversite kürsülerinde eğitim almış eleştirmenlerin ve ilahiyatçıların, Hıristiyan kutsal metnini, tarihsel-eleştirel çalışmalar yoluyla geleneksel formlarından ayrıştırarak nasıl modern Avrupa’nın önemli bir kültürel ikonu hâline getirdiklerini göstermeyi amaçlıyor. Böylece devletin gözetimi altında bir Batılı Kitab-ı Mukaddes’in üretilmesinin; kartezyen felsefe, rasyonel eleştiri, bilim olarak ilahiyat projesi, liberal teoloji ve tarihselcilik tartışmaları ile bağını sorguluyor. Bu açıdan bakıldığında eser, her ne kadar doğrudan Hıristiyan dünyası ve Kitab-ı Mukaddes üzerine olsa bile, dolaylı biçimde İslam dünyasındaki modern dönem Kur’an ve hadis çalışmalarının seyrine dair bazı önemli ipuçlarını barındırmaktadır. Bu yüzden dikkatli bir okur, son dönemlerde hem İslam dünyasında hem de Türkiye’de ilahiyat çevrelerinde Kur’an ve hadisler bağlamında yapılan tartışmaların, bu kitaptaki konu ve tartışmalarla benzerliğini fark etmede zorlanmayacaktır.