Bahriyelilere Mektup-El Cezîre Mektupları-Çalınmış Ülke

Süleyman Nazif’in bu kitapta bir araya getirdiğimiz üç eserinin ortak noktası, II. Abdülhamid ve onun yönetimine yönelik eleştiriler içermesi. Fakat bu eleştirileri “Ulu-Hakan-Kızıl Sultan” çatışmasının sığlığından çıkaran husus, şahsını karalama çabasından ziyade ilkesel ve sahici meselelerden gücünü alıyor olması. Genç ve ateşli bir Jön Türk olarak kaleme aldığı Bahriyelilere Mektup’ta “Ertuğrul Faciası”na yol açan sebebin meşveret (demokrasi) ve liyakat eksikliği olduğu vurgusu öne çıkıyor. El-Cezire Mektupları’nda resmedilen despotik yönetim ısrarının yol açtığı sefalet manzaralarını okurken ihtimal ki gözyaşlarınıza hâkim olamayacaksınız. Çalınmış Ülke’de “devletin arazisi-Sultan’ın arazisi” ikileminin yol açtığı can yakan soruna da yine liyakat-adalet temelinde halk lehine çözümler öneriyor. .