Barışın Ekonomik Sonuçları

Savaşı kaybettiğini kabul eden Almanya, bu kararla kaderini İtilaf Devletleri’nin insafına bırakmış olur. Her iki cephede büyük kayıplara ve acılara sebep olan bu büyük savaşın bütün faturasını Almanya’ya ödetmeye kararlı olan İtilaf Devletleri acımasız bir "Kartaca Barışı” hazırlar. Almanya’nın bütün yer altı ve yer üstü kaynaklarının sömürülmesi anlamına gelen ağır talepler giderek akıl dışı bir noktaya gelir. Almanya’nın bu şartları kendi halkını köle gibi çalıştırmadan, açlığa ve soğuk kış günlerinde kömürsüzlüğe mahkûm etmeden yerine getirmesi mümkün görünmemektedir. Keynes son derece önemli tespitler içeren bu çalışmasında İtilaf Devletleri’nin asıl amacının Almanya’yı bir daha ayağa kalkamayacak duruma getirmek olduğunu açıkça ifade eder. Şayet bu akıl dışı talepler yumuşatılmazsa bunun bütün Avrupa için ağır neticelerinin olacağı açıktır. Gururu kırılmış olan Almanya’nın son derece radikal bir yola başvuracağını ve Birinci Dünya Savaşı’nın sonunu ilan eden Avrupa Barışı’nın İkinci Dünya Savaşı’nın ilanı anlamına geldiğini artık biliyoruz. İşte bu yüzden bu barışa "Barışa son veren barış” da denilmiştir.