Bütün Konularıyla Anayasa Yargısı Dersleri

İÇİNDEKİLER BEŞİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ IX İÇİNDEKİLER XI KISALTMALAR XXIII GİRİŞ 1 BİRİNCİ BÖLÜM ANAYASA YARGISININ DOĞUŞU, GELİŞİMİ VE ANLAMI GENEL OLARAK 13 ANAYASA YARGISININ DOĞUŞU 14 Anayasa Yargısının Doğuşu: Anayasacılık ve Sınırlı Devlet İdeali 14 Düşünsel Arka Plan: Anayasacılık 15 Anayasacılığın Araçları 32 a) Erkler Ayrılığı İlkesi 33 b) Federal Yapılanma Biçimi 47 c) İnsan Hakları Düşüncesi 50 d) Anayasanın Üstünlüğü İlkesi 55 e) Hukuk Devleti İlkesi 68 Anayasacılık ile Demokrasi Arasındaki Gerilim ve Uzlaşma 69 III. ANAYASA YARGISININ GELİŞİMİ 76 Genel Olarak 77 Denetim Modelleri 78 Yaygın Denetim Modeli ya da Amerikan Modeli 79 Merkezîleşmiş Denetim Modeli, Anayasa Mahkemesi Sistemi ya da Avrupa Modeli 83 Önleyici Denetim Modeli, Ön Denetim Modeli ya da Fransız Modeli 85 Anayasa Mahkemeleri 89 ANAYASA YARGISININ ANLAMI 96 İKİNCİ BÖLÜM TÜRKİYE’NİN ANAYASA YARGISI DÜZENİ GENEL OLARAK 105 TÜRKİYE ANAYASA MAHKEMESİ 113 Anayasa Mahkemesi’nin Kuruluşu ve Üye Yapısı 114 6216 Sayılı Kanun Döneminde 114 a) Kuruluş ve Üyelerin belirlenmesi 115 b) Üyeliğin Sona Ermesi 119 Mülga 2949 Sayılı Kanun Döneminde 121 Mülga 44 Sayılı Kanun Döneminde 123 Anayasa Mahkemesi’nin Örgütlenmesi 125 Başkanlı 125 Genel Sekreterlik 126 Genel Kurul 127 Bölümler 127 Komisyonlar 128 Komisyonlar Raportörlüğü 129 Araştırma ve İçtihat Birimi 130 Diğer Hizmet Birimleri 130 Anayasa Mahkemesi’nin Görev ve Yetkileri 130 Anayasa Mahkemesi Başkanı’nın Görev ve Yetkileri 131 Anayasa Mahkemesi Başkanvekillerinin Görev ve Yet-kileri 132 Genel Sekreter’in Görev ve Yetkileri 133 Genel Kurul’un Görev ve Yetkileri 134 Bölümlerin Görev ve Yetkileri 135 Komisyonların Görev ve Yetkileri 136 Komisyonlar Raportörlüğü’nün Görev ve Yetkileri 136 Araştırma ve İçtihat Birimi’nin Görev ve Yetkileri 137 III. TÜRK NORMLAR DÜZENİNDEKİ NORMLARIN “NORMLAR HİYERARŞİSİ”NDEKİ SIRALANIŞI 137 ANAYASALLIK DENETİMİNE TÂBİ NORM VE KARARLAR 140 Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Yargısal Denetimi 141 Anayasanın Geçici 15. Maddesindeki Denetim Yasağının İlgası 149 ANAYASALLIK DENETİMİNE TÂBİ OLMAYAN NORM VE KARARLAR 151 İnkılap Kanunları 151 Milletlerarası Antlaşmalar 152 Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararları 152 Milletvekilliğinin Düşmesine İlişkin Özel Durumlar 154 Anayasa Değişikliğine İlişkin Kanunların Esastan Dene-tim Yasağı 158 Olağanüstü Hal ve Sıkıyönetim Kanun Hükmünde Kararnameleri 158 Olağanüstü Hallerde ve Savaş Hallerinde Çıkarılan Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 163 Cumhurbaşkanının Tek Başına Yaptığı İşlemler 164 ANAYASALLIK DENETİMİNİN KAPSAMI 166 Şekil Bakımından Denetim 166 Esas Bakımından Denetim 170 VII. ANAYASALLIK DENETİMİNİN BİÇİMLERİ VE ÖZELLİKLERİ 174 Soyut Norm Denetimi-İptal Davası 174 Somut Norm Denetimi-Anayasaya Aykırılık İtirazı 178 10 yıllık Başvuru Yasağı ve Anayasa Mahkemesi’nden İçtihat Değişikliği 185 Soyut ve Somut Norm Denetiminde Ortak Hükümler 202 1961 Anayasası “Yaygın Denetim Sistemi”ni mi Benimsemişti? 203 Bireylerin Doğrudan Başvurusu, Bireysel Başvuru ya da Anayasa Şikâyeti 205 Bireysel Başvuru ile İlgili Venedik Komisyonu’nun Görüşleri 207 Bireysel Başvurunun Konusu Olabilecek Temel Haklar 214 Bireysel Başvuruda Bulunabilecek Kişiler 220 Bireysel Başvurunun Yapılması 224 Bireysel Başvuru Harcı 226 Adlî Yardım 227 Bireysel Başvuru Formu 228 Bireysel Başvuru Formu Kılavuzu 231 Bireysel Başvuruda Süre 254 Adli Tatil Döneminde Bireysel Başvuru ve Eksikliklerin Tamamlanması Süresi 255 Bireysel Başvuru Hakkının Açıkça Kötüye Kullanılması 256 Bireysel Başvurunun Kapsamı 263 Bireysel Başvuru Sonunda Düşme Kararı Verilmesi 267 Pilot Karar 272 İdari Ret Kararlarına Karşı Yapılacak İtirazlarda İzlenecek Usul 274 Bireysel Başvuru ile Birlikte Anayasaya Aykırılık İti-razında Bulunulabilir mi? 274 Tazminat Komisyonu ve Görev Kapsamı 277 06/11/2018 Tarihli Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü Değişikliği 286 Bireysel Başvuruyla İlgili Diğer Konular 297 VIII. SİYASİ PARTİLERLE İLGİLİ DENETİM 302 Siyasi Partilerin Mali Denetimi ve Siyasi Partilerle İlgili İhtar İşlemleri 303 Siyasi Partilere Devlet Yardımı Yapılması 303 Siyasi Partilerin Mali Denetimi 307 Siyasi Partilere İhtar Verilmesi 317 Siyasi Partilerin Kapatılması 320 YÜCE DİVAN İŞLEVİ 324 Anayasa Mahkemesi Başkan ve Üyelerinin Yüce Divan Yargılaması 326 Anayasa Mahkemesi Başkan ve Üyeleri Dışındakilerin Yüce Divan Yargılaması 328 ANAYASALLIK DENETİMİNİN ETKİ VE SONUÇLARI 331 Anayasaya Uygun Yorum 332 Karşılaştırmalı Hukukta Anayasaya Uygun Yorum 335 Türkiye Anayasa Mahkemesi’nin 09/04/1991 Tarihli Kararı 338 Yorumlu Ret Kararlarının Gerekçelerinin Bağlayıcılığı Sorunu 345 Hâkimin Kendi Kendini Sınırlandırmasının Aracı Olarak “Anayasaya Uygun Yorum” 352 ANAYASA YARGISINDA “YÜRÜRLÜĞÜN DURDU-RULMASI” 356 XII. ANAYASA YARGISINDA “YOKLUK KARARI” 356 XIII. ANAYASA YARGISI VE ANAYASA MAHKEMELE-RİNİN İŞLEVLERİ 370 XIV. ANAYASA MAHKEMESİ’NİN KİMİ KARARLARI İÇİN “ASKIYA ALICI VETO YETKİSİ” 371 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ANAYASA YARGISININ MEŞRULUĞU GİRİŞ 379 ANAYASA YARGISININ MEŞRULUĞU SORUNU 380 Meşruluk 380 Anayasa Yargısının Hukuki Meşruluğu 381 Anayasa Yargısının Demokratik Meşruluğu 387 SONUÇ 415 KAYNAKÇA 416 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM ANAYASA YARGISININ MEŞRULUĞUNA BİR İTİRAZ OLARAK “EGEMENLİK” GİRİŞ 427 EGEMENLİK KAVRAMI 430 EGEMENLİK KAVRAMININ ÇAĞDAŞ ANLAMI 437 SONUÇ 454 KAYNAKÇA 456 BEŞİNCİ BÖLÜM ANAYASA YARGISININ SINIRLARI GENEL OLARAK 465 ANAYASA YARGISINDA YORUM, YORUM YÖN-TEMLERİ VE YORUM İLE ANAYASA YARGISININ SI-NIRLARI İLİŞKİSİ 468 Genel Olarak 469 Anayasa Yargısında Yorum Yöntemleri 478 Sözel Yorum 479 Sistematik Yorum 482 Tarihsel Yorum 486 Amaçsal Yorum 491 Anayasaya Uygun Yorum 495 Yorum ve Yorum Yöntemleri ile Anayasa Yargısının Sınırları İlişkisi 495 Yorumun Yorumcuya Sıkı Sıkıya Bağlılığı 497 Birden Fazla Rakip Siyaset Teorisi ve Yorum Yön-teminin Bulunması 500 Değerlendirme 505 III. ANAYASA YARGISININ SINIRI: DEMOKRATİK HUKUK DEVLETİ İLKESİ 509 Hukuk Devleti İlkesi 510 Amerika Birleşik Devletleri’nde Hukuk Devleti İlkesinin Bir Yönü: Due Process of Law 513 Anayasacılık ve Hukuk Devleti İlkesi 516 Kanun Devleti-Hukuk Devleti 517 Şekli Hukuk Devleti-Maddi Hukuk Devleti 518 Anayasa Yargısının Sınırları: Hukuk Devleti İlkesinin Gerekleri 521 a) İnsan Haklarının Tanınması, Sağlanması ve Korunması 522 (1) İnsan Haklarının Korunmasının Aracı Olarak Bireysel Başvuru 525 b) Bütün Devlet Organlarının Hukukla Bağlı Olması 529 (1) Yürütme Erkinin Hukukla Bağlı Olması 530 (2) Yasama Erkinin Hukukla Bağlı Olması 533 (3) Yargı Erkinin Hukukla Bağlı Olması 534 c) Yargı Erkinin Bağımsızlığı 536 (1) Venedik Komisyonu’nun Yargı Bağımsızlığına İlişkin Görüşleri 538 (2) Hâkimler ve Savcılar Kurulu Başkanvekili Mehmet Yılmaz’ın Yargıya İlişkin Tespitleri 543 d) Tabiî Hâkim Güvencesi 549 e) Uluslararası Hukuka Bağlılık 551 f) Erkler Ayrılığının Sağlanmış Olması 555 g) Hukukun Genel İlkelerine Saygı 556 Demokrasi 562 Demokrasi ile Hukuk Devleti Arasındaki Gerilim 573 Uzlaşma: Demokratik Hukuk Devleti 576 Değerlendirme 579 ALTINCI BÖLÜM ANAYASA YARGISININ SINIRLARININ AŞILMASI: YARGISAL AKTİVİZM ANAYASA YARGISININ SINIRLARININ AŞILMASI: YARGISAL AKTİVİZM 589 Genel Olarak 590 Karşılaştırmalı Hukukta Yargısal Aktivizme Örnek Kararlar 596 TÜRKİYE ANAYASA MAHKEMESİ’NİN YARGISAL AKTİVİZME ÖRNEK KARARLARI 604 Anayasa Değişikliğine İlişkin Kanunların Denetimi 608 Yürürlüğün Durdurulması Kararları 647 Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararlarının Denetimi 678 367 Kararı 687 Anayasa Mahkemesi İçtihadından Döndü mü? 707 Laiklik İlkesinin Anlaşılış Biçimi 711 Kimi Siyasi Partilerin Laiklik Karşıtı Olduğu Gerekçesi ile Kapatılması 718 a) Anayasa Mahkemesi’nin “Adalet ve Kalkınma Partisi Kararı” 723 Anayasa Mahkemesi’nin Başörtüsü ile İlgili Yaklaşımı 733 Anayasa Mahkemesi’nin Katı-Militan-Monolitik Laiklik Anlayışını Terk Etmesi 764 Anayasa Mahkemesi’nin “Pardösü Kararı” 766 Hak ve Özgürlüklerin Korun(ma)ması İşlevi 782 Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlandırılmasında Kullanılan Ölçütler 783 Düşünce ve İfade Özgürlüğü 791 Sendikal Özgürlükler 794 Siyasi Parti Özgürlüğü 800 a) Venedik Komisyonu’nun Türkiye’deki Siyasi Parti Yasaklarına İlişkin Görüşleri 807 Basın Özgürlüğü 815 Can DÜNDAR-Erdem GÜL Kararı 820 Twitter Kararı 872 Kanun Hükmünde Kararnamelerle İlgili Yaklaşım 882 İ. Ekonomi Siyasalarına Müdahaleci Yaklaşım 896 Seçim Barajı ile İlgili Yaklaşım 901 Diğer Karar Örnekleri 905 III. YARGISAL AKTİVİZMİN SONUÇLARI: SİYASETİN YAR-GISALLAŞMASI VE HÂKİMLER HÜKÛMETİ 912 SONUÇ YERİNE 921 BAŞLICA KAYNAKLAR 943 ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI 1005 YAZARIN ÖZGEÇMİŞİ VE YAYINLARI 1019