Deniz Ticareti Hukuku

GİRİŞ DENİZ TİCARETİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI LİSTESİ A. ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER3 I. ULUSLARARASI KURULUŞLAR3 II. GEMİ4 1. Gemilerin Tescili.4 2. İnşa Halindeki Gemiler4 3. Gemilerin Kontrolü ve Limanlar.4 4. Gemilerin Rehni/Haczi5 5. Gemilerin Tonajlarının Ölçümü.6 II. GEMİADAMLARI.7 IV. TAŞIMA8 1. Yük Taşıma8 2. Yolcu Taşıma.9 V. SORUMLULUK.10 VI. ÇATMA VE KURTARMA12 1. Çatma.12 2. Kurtarma13 VII. DENİZ KİRLİLİĞİ.14 VIII. DENİZDE EMNİYET18 IX. UYDU VE HABERLEŞME.20 B. KANUNLAR.20 C. YÖNETMELİK, TEBLİĞ VE YÖNERGELER.24 BİRİNCİ BÖLÜM DENİZ TİCARETİNE DAİR TARİHÇE VE DENİZCİLİĞİN İDARİ YAPISI §1. DENİZCİLİĞİN VE DENİZ TİCARETİ HUKUKUNUN TARİHÇESİ.33 A. DÜNYADA DENİZCİLİK.33 B. TÜRKİYE’DE DENİZCİLİK34 C. DENİZ TİCARETİ HUKUKUNUN TARİHÇESİ36 §2. TÜRK DENİZCİLİK İDARESİNİN HUKUKİ YAPISI.37 A. HUKUKİ DÜZENLEME.37 B. BAKANLIK ANA HİZMET BİRİMLERİ39XVI §3. DENİZ TİCARETİ HUKUKUNUN TEMEL KAYNAKLARI40 A. DENİZ TİCARET HUKUKUNA UYGULANAN KANUNLAR40 I. TÜRK TİCARET KANUNU.40 II. DİĞER KANUNLAR.43 B. ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER44 C. TÜZÜK VE YÖNETMELİKLER.47 §4. DENİZ TİCARETİ DAVALARI.48 A. DENİZ TİCARETİ DAVALARINDA ARABULUCULUK48 I. GENEL OLARAK48 II. TİCARİ DAVALARDA DAVA ŞARTI OLARAK ZORUNLU ARABULUCULUK.49 1. Arabuluculuğa Dair Hükümler49 2. Ticari Davalarda Arabuluculuk Usulü.49 aa. Dava Açmada Arabuluculuk Şartı49 bb. Arabulucunun Belirlenmesi.50 cc. Arabuluculuk Süresi50 dd. Arabuluculuğun Hak Düşürücü ve Zamanaşımı Sürelerine Etkisi.50 B. DENİZ TİCARETİ DAVALARINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME .51 I. GÖREVLİ MAHKEME.51 II. YETKİLİ MAHKEME.57 C. DENİZ TİCARETİ DAVALARINDA TAHKİM.58 İKİNCİ BÖLÜM GEMİ, DONATAN, DONATMA İŞTİRAKİ VE KAPTAN §5. GEMİ 65 A. GEMİNİN TANIMI, UNSURLARI VE TÜRLERİ:.65 I. TANIMI VE UNSURLARI65 1. Tanımı65 2. Unsurları66 a. Suda Hareket Gerektiren Bir Amaca Tahsis Edilmiş Olma.67 b. Yüzme Özelliğine Sahip Bulunma.68 c. Pek Küçük Olmamalıdır.68 3. Gemi Vasfının Kazanılması.71 II. TÜRLERİ.72 1. Kullanım Amacına Göre72 2. Tahrik Gücüne Göre.73 3. Kullanıldığı Yere Göre.73 4. Kazanç Sağlayıp, Sağlamadıklarına Göre73XVII B. GEMİLERİN HUKUKİ NİTELİĞİ VE ÖZELLİKLERİ74 I. GEMİLERİN HUKUKİ NİTELİĞİ.74 II. ÖZELLİKLERİ.76 1. Bütünleyici Parça (Mütemmim Cüz).76 2. Eklenti .77 3. Tüketilir (Müstehlik) Malzemeler.78 III. GEMİNİN DENİZE ELVERİŞLİLİĞİ.78 1. Tanımı .78 2. Geminin Denize Elverişsiz Hale Gelmesi80 a. Tamir Kabul Etmez Gemi.80 b. Tamire Değmez Gemi.80 IV. GEMİNİN AYIRT EDİCİ UNSURLARI.81 1. Geminin Adı.81 2. Geminin Bayrağı81 a. Türk Bayrağı Çekme Hakkı82 aa. Gerçek Kişilere Ait Gemiler82 bb. Donatma İştirakine Ait Gemiler.82 cc. Tüzel Kişilere Ait Gemiler.82 aaa. Kuruluş, Kurum, Dernek ve Vakıflara Ait Olan Gemiler.82 bbb. Ticaret Şirketlerine Ait Olan Gemiler82 b. Türk Bayrağı Çekme Hakkının İstisnaları82 aa. Türk Gemisinin Geçici Olarak Yabancı Bayrak Çekmesi.82 bb. Yabancı Geminin Türk Bayrağı Çekebilmesi83 c. Türk Bayrağı Çekme Hakkının İspatı.84 aa. Gemi Tasdiknamesi84 bb. Bayrak Şahadetnamesi.85 3. Bağlama Limanı.87 4. Geminin Tonajı88 a. Gros Tonilato89 b. Net Tonilato89 c. Ölü Ağırlık89 5. Geminin Klası89 C. GEMİ SİCİLLERİ91 I. MİLLİ GEMİ SİCİLİ91 1. Gemi Sicil Teşkilatı92 2. Gemilerin Sicile Tescili93 a. Sicile Tescil Edilebilecek Gemiler93 b. Tescili Zorunlu Gemiler93XVIII c. Tescili İsteğe Bağlı Gemiler.93 d. Tescili Mümkün Olmayan Gemiler93 3. Sicile Tescil İşlemleri.94 a. Gemideki Değişikliklerin İşlenmesi.94 b. Silinme95 aa. İstem Üzerine.95 bb. Kendiliğinden.96 4. Gemi Siciline Tescilin Hükümleri97 a. Gemi Sicilindeki Kayıtlar.98 aa. Açıklayıcı Kayıtlar.98 bb. Kurucu Kayıtlar.98 b. Şerhler.98 II. TÜRK ULUSLARARASI GEMİ SİCİLİ99 1. Tescil Edilecek Gemiler ve Yatlar99 a. Gemiler.100 b. Yatlar.101 2. Kayıt Harcı.101 3. Yıllık Tonaj Harcı102 4. TUGS’a Tescil ve Sonuçları103 a. Türk Bayrağı Çekme Hakkından Yararlanma.103 b. TUGS’a Kayıtlı Gemilerde Gemi Adamı İstihdamı.103 aa. Gemi Adamlarının Uyruğu ve İstihdamı.103 bb. Gemi Adamlarının Sosyal Güvenliği ve Çalışma Şartları.104 cc. Yabancı Uyruklu Gemi Adamlarının Ülkeye Giriş-Çıkış ve Konaklamaları104 dd. Gemi Adamlarının Ücretleri104 c. TUGS’a Kayıtlı Gemilerin Sigortası105 d. TUGS’a Dair Mali Hükümler.106 III. YAPI HÂLİNDEKİ GEMİLERE ÖZGÜ SİCİL107 D. BAĞLAMA KÜTÜĞÜ108 1. Tanımı.109 2. Hukuki Niteliği. 110 3. Bağlama Kütüğüne Kayıtlı Gemi ve Deniz ve İçsu Araçlarının Devri 112 E. GEMİLERİN MÜLKİYETİ. 113 I. UYGULANACAK HÜKÜMLER 113 II. MÜLKİYETİN KAZANILMASI 114 1. Aslen İktisap 114 a. Sahiplenme. 114XIX b. Zamanaşımı İle Kazanma. 114 aa. Olağan Zamanaşımı İle Kazanma 114 bb. Olağanüstü Zamanaşımı İle Kazanma. 115 2. Devren İktisap 117 a. Devrin Şekli 117 b. Devrin Kapsamı 119 III. MÜLKİYETİN KAYBI120 1. Geminin Zıyaı120 2. Terk120 3. Zamanaşımı120 F. GEMİLER ÜZERİNDE SINIRLI AYNİ HAKLAR121 I. GEMİ REHNİ.121 1. Sicile Kayıtlı Olmayan Gemilerin Rehni.121 2. Sicile Kayıtlı Olan Gemilerin Rehni122 a. Tersane Sahibinin Kanuni İpotek Hakkı.123 aa. Tanımı123 bb. Kapsamı.124 cc. Süresi.125 dd. Tersane Sahiplerinin Sırası125 b. Sözleşmeye Dayalı İpotek Hakkı126 II. GEMİ İPOTEĞİ126 1. Özellikleri ve Tanımı.126 2. Niteliği.127 3. Kurulması.128 a. Şekli128 b. Tescili128 c. Tescil Edilecek Hususlar.128 4. İpoteğin Türleri129 a. Birlikte Gemi İpoteği129 b. Üst Sınır İpoteği130 c. Yabancı Para İpoteği.130 d. Sabit Değerli İpotek132 e. Kıymetli Evraka Ait İpotek.132 f. Yapı İpoteği.132 5. İpoteğin Teminat Altına Aldığı Alacak133 6. İpoteğin Kapsamı.133 a. Genel Olarak.133 b. Kiralanmış Olan Gemideki İpoteğin Kapsamı.135XX c. Birden Çok Gemi ve Gemi Payı Üzerindeki İpoteğin Kapsamı135 d. İpotekli Gemide Sigorta Tazminatı.136 aa. Gemi İpoteğinin Sigortacıya Bildirilmesi136 bb. Sigortacının Malike Ödeme Yapması137 cc. Sigortacının Borcundan Kurtulması138 7. İpoteğin Hükümleri138 a. Alacağın Muaccel Olmasından Önce.138 aa. Malik Aleyhine138 aaa. İpotekli Gemiyle İlgili Önlemler138 bbb. Alacağa Dair Önlemler139 bb. Üçüncü Kişiler Aleyhine139 b. Alacağın Muaccel Olmasından Sonra140 8. Gemi İpoteğinin Devri ve Değiştirilmesi.140 a. İpoteğin Devri.140 b. İpoteğin Değiştirilmesi.141 aa. İpoteğin İçeriğinin Değiştirilmesi141 bb. İpoteğin Derecesinin Değiştirilmesi142 cc. İpoteğe Konu Alacağın Yerine Başka Bir Alacağın Konulması142 9. Gemi İpoteğinin Sona Ermesi143 a. Tarafların Anlaşması.143 b. Alacağın Sona Ermesi.143 c. Alacaklının Feragat Etmesi.143 d. Alacaklı ve Malik ya da Alacaklı ve Borçlu Sıfatlarının Aynı Kişide Birleşmesi.144 e. Birlikte Gemi İpoteğinde Malikin Alacaklıya Ödemede Bulunması.144 f. Geminin İcra Yoluyla Paraya Çevrilmesi.144 g. Alacaklının Gemi Malikine Karşı Sahip Olduğu Talep (Alacak) Hakkının Zamanaşımına Uğraması145 h. İpoteğin Süresinin Dolması145 i. Mahkemece İpoteğin Düşmesine Karar verilmesi145 aa. Alacaklının Belli Olmaması Hâlinde.145 bb. Paranın Tevdii Hâlinde.146 j. Geminin Türk Bayrağını Çekme Hakkını Kaybetmesi146 k. İpotekli Borcun Gemi Malikinin Onayı Olmaksızın Başkasına Nakli146 III. TAŞINIR REHNİ KANUNU.147 IV. YAPI HÂLİNDEKİ GEMİLER ÜZERİNDE İPOTEK.148 1. Konusu.148 2. Kurulması.149 3. Kapsamı.149 4. Derecesi.149 V. GEMİLER ÜZERİNDE İNTİFA HAKKI150 §6. DONATAN VE DONATMA İŞTİRAKİ.150 A. DONATAN.150 I. DONATANIN SORUMLULUĞUNU GEREKTİREN HALLER.151 1. Donatanın Haksız Fiil Sorumluluğu151 2. Gemi Adamlarının Kusurlarından Doğan Sorumluluğu152 3. Kılavuz Kaptanların Kusurlarından Doğan Sorumluluğu153 4. Donatanın, Kaptanın Yaptığı İşlemlerden Doğan Sorumluluğu154 a. Kaptanın Kanuni Yetkisi Dâhilinde Yaptığı İşlemlerden Sorumluluk.154 b. Kaptanın Yükle İlgili İşlemlerinden Sorumluluk.155 5. Donatanın Deniz Kirliliğinden Sorumluluğu.155 6. Donatanın Çatmadan Sorumluluğu157 7. Donatanın Kurtarmadan Sorumluluğu157 8. Donatanın Müşterek Avaryadan Sorumluluğu158 II. DONATANIN SORUMLULUĞUNU SINIRLANDIRMASI.158 III. DONATANA KARŞI AÇILACAK DAVALARDA YETKİLİ MAHKEME158 B. GEMİ İŞLETME MÜTEAHHİDİ.158 C. DONATMA İŞTİRAKİ159 §7. KAPTAN160 A. KAPTANIN GÖREV VE YETKİLERİ.161 I. GÖREVLERİ161 1. Geminin Denize ve Yola Elverişli Olup Olmadığına Dikkat Etmek .161 2. Geminin Yüklemeye ve Boşaltmaya Elverişli Olup Olmadığına Dikkat Etmek.161 3. Gemide Hazır Bulunmak.162 4. Beklemeksizin Yola Çıkmak162 5. Uygun Rotayı Takip Etmek162 6. Gemi Jurnali Tutmak.163 7. Yabancı Mevzuata Uymak.163 8. Denizde Can Kurtarmak163 9. Deniz Raporu Düzenletmek.164 a. Tespit Edilecek Konular.165XXII b. Deniz Raporu Düzenleme Yeri.165 c. Tespit Usulü165 10. Borda Evrakını Gemide Bulundurmak166 II. KAPTANIN YETKİLERİ170 1. Donatanı Temsil Etmek170 a. Gemi Bağlama Limanında İken170 b. Gemi Bağlama Limanı Dışında İken170 aa. Genel Temsil Yetkisi170 bb. Kredi İşlemleri.171 cc. Kambiyo Taahhüdünde Bulunmak.171 c. Kaptanın Donatanı Temsil Yetkisinin Sınırlandırılması veya Kaldırılması171 2. Kaptanın Yük İlgililerini Temsil Yetkisi172 a. Yük İlgililerinin Menfaatlerini Korumak Yükümlülüğü172 b. Eşya Üzerinde Tasarruf Yetkisi.172 B. KAPTANIN SORUMLULUĞU173 I. DONATANA KARŞI SORUMLULUĞU173 1. Donatana Bilgi Verme Yükümlülüğü.173 2. Navlun ve Diğer Paraları Donatana Verme Yükümlülüğü.173 3. Kendi Hesabına Gemiye Eşya Yüklememe.173 II. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE KARŞI SORUMLULUĞU173 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM DENİZ TİCARETİ SÖZLEŞMELERİ §8. SÖZLEŞME TÜRLERİ.177 A. GENEL OLARAK.177 B. GEMİ KİRA SÖZLEŞMESİ179 I. TANIMI VE UNSURLARI179 1. Tanımı .179 2. Uygulanacak Hükümler.179 3. Unsurları179 a. Gemi.179 b. Tarafların Anlaşması.181 c. Kira Bedeli182 d. Zilyetliğin Kiracıya Devri.182 II. GEMİ KİRA SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMLERİ184 1. Kiraya Verenin Borçları.184 a. Gemiyi Teslim Etmek.185 b. Gemiyi Kullanıma Uygun Bulundurmak185XXIII c. Sözleşmede Belirlenen Kullanım Amacına Uygun Gemi Adamı Tahsis Etmek.185 d. Kira Sözleşmesini Gemi Siciline Şerh vermek.186 e. Gemiye Ait Vergi ve Benzeri Mali Yükümlülükler İle Yan Giderlere