Diktatöre Karşı & Gönüllü Kulluk Üzerine Söylev

La Boétie’nin bu eseri, siyaset felsefesinin temelinde yatan en önemli sorulardan birini sorarak başlıyor: İnsanlar neden kendi rızalarıyla tiranlara itaat eder? Her tiranlık ve hatta her yönetim biçimi sivil itaate bağlıdır. La Boétie insanların köleleştirilmelerine gösterdiği bu rızayı eleştirdikten sonra, yaşadıkları sefaletten ve baskıdan kurtulmalarının yolunu ilan ediyor: Sivil itaatsizlik. İnsanların topluca itaat etmeyi reddettiği hiçbir yönetim uzun süre var olamayacaktır; dolayısıyla tiranlığın çözümü halkın tirana verdiği rızayı geri çekmesidir. La Boétie, eserin devamında ise bu rızayı ortaya çıkaran sebepler ve halkın itaatsizliğe nasıl ikna edileceğini işliyor. Yazara göre rızanın başlangıcı alışkanlıkta yatar. Doğduğundan beri çevresinde sadece tirana itaati görmüş insanlar elbette bu durumu zaman içinde kanıksayacak, bu duruma alışacaktır. Dahası, tiranların kendilerine yüzsüzce kutsallık atfetmeleri, etraflarında bir gizem yaratmaları, devletin propaganda araçlarını sonuna kadar kullanmaları ve bu yolla kendilerini bilge ve adaletli göstermeleri sorunu derinleştirir. Ancak umut vardır; çünkü her zaman özgür düşünebilen, haysiyetli, tiranlığa boyun eğmeyecek insanlar olacaktır.