Friedrich Engels Üzerine Yazılar

“Engels’ten önce de pek çok kimse proletaryanın çektiği ıstırapları anlatmış ve onlara yardım etmek gerektiğine işaret etmişti ama, Engels yalnız proletarya- nın ıstırap çeken bir sınıf olduğunu söylemekle yetinmemiş, gerçekte, proletarya- nın bu utanç verici ekonomik koşulunun onu dayanılmaz bir biçimde ileri doğru ittiğini ve nihai kurtuluşu için savaşım vermeye zorladığını da ilk kez söyleyen kimse olmuştur.” V. İ. Lenin “Marx’ın ölümü beni Engels’e biraz daha yaklaştırdı; zira Engels, hem Marx’ın yerini tutmak ve hem de vasiyetini yerine getirmek gibi çifte bir gö- rev yüklenmişti. Şimdi o, kendi sözcüklerini kullanmak gerekirse, uzun zaman- dır yüklendiği ‘ikinci kemanlığı’ elinden geldiğince yerine getirmek zorundaydı. Ama öyle bir durum ortaya çıktı ki Engels, ‘birinci kemanı’ da aynı ustalıkla çalabilirdi. On yılı aşkın bir süredir çoğunu harcadığı enerjisinin şimdi tamamını bu çifte görevi yerine getirmeye yöneltmişti.” W. Liebknecht