Gerçeğin Ardından; Bir Antropoloğun Gözünden İki İslam Ülkesinin Son Kırk Yılı

Clifford Geertz, İslamiyet üzerine yaptığı incelemeler vesilesiyle Anglo-Sakson akademi dünyasında çok tanın-mış bir isim. Antropolojinin üstadlarından sayılıyor. Gerçeğin Ardından, Geertz'in, İslamiyet'in çeşitli yerellik-lerinde nasıl yaşandığını, tecrübe edildiğini, dönüştüğünü ele aldığı pek çok mukayeseli çalışmasından farklı bir eser. Bir bakıma, bütün bu çalışmalardan süzülen bir muhasebe. İslamiyet üzerine çalışan bir antropoloğun kendi bilimsel deneyimleri ve içinde yer aldığı disiplinle hesaplaşması. Batı'da sosyal bilimlerin üzerindeki halenin neleri örttüğüne dair bir sorgulama... Gerçeğin Ardından, sadece “hikaye” değil ama… “Yeni” antropolojinin, sosyalbilimsel vurguları “hikaye etmesi-nin” bir örneği demek belki daha doğru. Zira “bulgu” ve “bilgi”den yana da zengin bir kitap bu. Geertz’in, iki ayrı dönemini gözlediği Fas ve Endonezya’daki sosyal değişim hakkında, dolayısıyla İslam ve modernleşme deneyimi hakkında değerlendirmelerini içeriyor. Bununla birlikte, bilimin, bilginin, nesnelliğin, “doğru”nun/ hakikatin, gerçeğin anlamı gibi, sosyal bilimlerin ontolojisiyle ilgili meselelere ilişkin tartışmaları da değiniyor.