Hayat, Ölüm ve Diriliş

Çeşitli din ve kültürlerde hayat, ölüm ve ölüm ötesi konusu, genel olarak metafizik ve fizik yaklaşım şeklinde iki damardanoluşmaktadır. Zaman içinde birbirlerini etkiledikleri ve bu etkileşimde eklektik görüşler ortaya konduğu görülmektedir. Bumânada ilâhî vahye dayanan Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslâmiyet'in doğdukları ilk asırlarında insanın, nefis denen tekunsurlu bir varlık olarak her şeyiyle ölümlü bir canlı olduğu düşüncesi hâkimken, vahyin indiği ilk asırlardan uzaklaşıldıkçabu anlayışın değişerek ölümlü beden ve ölümsüz ruh şeklinde iki unsurlu insan inancına dönüştüğü görülmektedir. İnsanhayatı, biyoloji-bilinç düzleminde canlılıktır. İdraki, biyoloji-epistemoloji düzlemde akıl/kalptir. Ruhu, gayp-bilgi boyutundavahiydir. Ölümü, bilinç-beden birlikteliğinde biyolojik canlılığın tükenmesidir (mevt/vefat). Yeniden dirilişi, Allah'ın yenidenol emri sonucu akıl/kalp merkezli, biyolojik-psikolojik canlılığa sahip bedeninin (nefis) her şeyiyle yeniden yaratılmasıdır(i'âde).