İnsan Zihni Üzerine / Sağduyu İlkeleri Temelinde bir Araştırma

“Ben felsefeyi hakir görüyorum ve kılavuzluğundan feragat ediyorum; bırakın ruhum sağduyu ile yaşasın!” Bu kitap, İskoç Sağduyu Okulunun kurucusu Thomas Reid’in başyapıtıdır. Kitap, kuşkucu felsefe karşısında sağduyu felsefesinin bir savunusunu ortaya koyuyor. Felsefeyi, doğanın bize armağanı olan sağduyu ilkeleri üzerinde yükseltmek için sistematik bir araştırma yapıyor. Reid kuşkucu çağdaşlarına ve döneminde neredeyse evrensel kabul gören ideler sistemine kökten, isabetli ve yıkıcı eleştiriler getiriyor. Bu, onun geleneksel felsefeyle Platon, Descartes, Malebranche, Locke, Berkeley ve tabii Hume ile hesaplaşmasıdır. Aynı zamanda kitap, dünya hakkında nasıl bilgi sahibi olabildiğimizi açıklayabilmek için türünün ilk örneği olan bir işaretler teorisi geliştiriyor; günümüz bilişsel bilim ve epistemoloji çalışmalarında sıkça kullanılan algı ve duyum kavramlarını ilk kez birbirinden kesin bir şekilde ayırıyor; geliştirdiği görünürler geometrisi ile farkında olmadan, Öklid-dışı geometrilerin tarihteki ilk örneğini veriyor. Hepsinden önemlisi, Reid, insanı neredeyse her konuda kuşkuya düşürmeyi başarabilen filozofların aksine, titizlikle yaptığı deneyler ve ayakları yere basan akıl yürütmeler ile bir sağduyu savunusu ortaya koyuyor.