İslâmın Yayılış Tarihi

İslâm… Peygamberimiz Hz. Muhammed’e 40 yaşında inen ve dalga dalga bütün dünyaya yayılan son büyük din… Küçük bir Arap şehrinde doğup büyük mücadelelerden sonra kabul gören İslam’ın bu derece yayılmış olmasının arkasında yatan sebepler neler? Fetihler mi bu dini bu kadar yaygın hâle getiren? Yoksa aynı zamanda bir kültür ve medeniyet inşa etme kapasitesi mi? Thomas Walker Arnold, oryantalistlerin İslâm hakkında çarpıtma yarışına girdiği bir dönemde kaleme aldığı makale ve kitaplarda, serinkanlı ve hakkaniyetli değerlendirmeleriyle dikkatleri çeken bir tarihçi. O, hiçbir düşünce/din anlayışının “kılıç zoru”yla bu derece yayılamayacağını, bu türden değerlendirmelerin bir çarpıtma ve dezenformasyon olduğunu, İslâm’ın yayılmasında aslî sebebin, insanlığa sunduğu inanç ve yaklaşımlar içinde aranması gerektiğini söylüyor. Bunu, özellikle Hıristiyan misyonerlerin faaliyet gösterdiği bölgelerdeki yayılma sebepleri üzerinden derinlikli analize tâbi tutuyor. Sadece Batılıların değil, Müslümanların bile zihninde yer etmiş hatalı kabulleri kökten sarsacak ve insanların okuduktan sonra birçok meseleye farklı bakmasını sağlayacak nitelikte bir eser… Çerkeşşeyhizâde Halil Halid Bey tarafından ve Osmanlıca olarak neşredilen bu eser, Yüksel Kanar tarafından günümüz Türkçesine aktarılmış ve bu esnada ilk yayınlanışındaki kimi eksiklik ve hatalar giderilmiştir.