İslam İktisadı ve Finansı Alanında 50 Kavram

İslam iktisadı, insanların refahını tevhid esasına dayalı olarak adalet, paylaşım, emanet gibi ilkeler doğrultusunda ele alan bir iktisadi sistemdir. Bu alan, dünya ve ahiret dengesini gözeterek ekonomik faaliyetlerin İslami kurallar zemininde yürütülmesini hedefler. İslami finans, şer’i esaslara uygun faizsiz bir finansal yapıyı öngörürken, bir alt alan olan İslami sosyal finans ise dayanışma ve yardımlaşmaya dayalı zekât, sadaka, vakıf ve karz-ı hasen gibi araçlarla toplumsal refahı ar-tırmayı amaçlar. Sözleşmelerin önemi İslami finansın temelini oluşturmaktadır. Akitler, aşırı belirsizlikten (garar) arındırılmış, risk paylaşımını esas alan ve adil bir yapıya sahip olmalıdır. Bu çerçevede İslam’da birçok sözleşme türü meşru olarak uzun yıllardır uygulanmış ve bir çok farklı ihtiyacın çözülmesinde roller oynamıştır. Örneğin, mudârebe ve müşâreke gibi ortaklık modelleri ile taraflar kâr ve zararı paylaşırken, selem ve istisna’ gibi sözleşmeler ise ticaretin desteklenmesini sağlamaktadır. Modern dönemde İslami finans kuruluşları da söz konusu sözleşmeleri aktif bir şekilde kullanan, farklı kurumsal modeller altında faaliyet gösteren müesseselerdir. İslami finans kurumları, bireysel ve toplumsal kalkınmayı desteklemek için oluşturulmuş ve uzun yıllardır farklı ülkelerde milyonlarca insana finansal ürün ve hizmetler sunmaktadır. İslami bankacılıkla ön plana çıkan İslami finans sektörü, sermaye piyasaları, sigortacılık sektörü gibi alt alanların da katkılarıyla genişlemiştir. İslam iktisadı ve finansı alanı sadece uygulama sahasından ilgi çekmemiş akademik çevreler ve toplumun genelinden de son yıllarda ciddi bir teveccüh görmektedir. Bu nedenle öne çıkan kavramların anlaşılır bir şekilde ele alınmasına ihtiyaç vardır. Bu amaçla elinizdeki eserde, İslam iktisadı ve finansında öne çıkan 50 kavram alanında uzman kişiler tarafından açıklanmıştır ve bu konularda bilgi sahibi olmak isteyenlere temel bir başlangıç sunmaktadır.