Kefalet ve Yargılama Hukukuna İlişkin Uyuşmazlıklar

Teminat sözleşmeleri ile bir kimse, başkasının üzerindeki tehlikeyi, kısmen veya tamamen üzerine almaktadır. Teminatlar; taşınır, taşınmaz rehni gibi ayni; kefalet, garanti, birlikte borç üstlenme gibi şahsi nitelikte olabilir. 6098 sayılı TBK’nun 581 maddesinde kefalet: -kefilin alacaklıya karşı borçlunun borcunu ifa etmemesinin sonuçlarından kişisel olarak sorumlu olmayı üstlendiği sözleşme- olarak tanımlanmıştır. 6098 sayılı TBK ile kefalet kurumunda, İsviçre Borçlar Kanunundaki 1942 değişikliğine paralel köklü değişiklikler yapılmış, madde kapsamları büyük ölçüde genişletilmiş, kefalete ilişkin 818 sayılı BK’daki 20 madde 23 maddeye çıkarılmış, eşin rızası (TBK. 584), kefaletten dönme (TBK. 599) ve uygulama alanına ilişkin (TBK. 603) üç yeni düzenleme getirilmiştir. TBK’nun 603. maddesinde: -Kefaletin şekline, kefil olma ehliyetine ve eşin rızasına ilişkin hükümler, gerçek kişilerce, kişisel güvence verilmesine ilişkin olarak başka ad altında yapılan diğer sözleşmelere de uygulanır. -şeklinde getirilen hüküm ile gerçek kişilerin verdiği garanti gibi bazı sözleşmelerde de kefalete ilişkin -kefaletin şekline, kefil olma ehliyetine ve eşin rızasına ilişkin hükümler-in uygulanması kabul edilmekle bu tür sözleşmelerde alacaklı yönünden eski avantajlar kaldırılmıştır. Eşin rızasının aranması, gerçek kişilerin kefaletinin belli bir süreyle sınırlandırılması (TBK. 598/III), kefeleten dönme (TBK. 599), müteselsil kefalettin daha sıkı şartlara tabi tutulması (TBK. 583/I), müteselsil kefile hemen başvurulmasının zorlaştırılması (TBK. 586), kefilin bazı istisnalar dışında (TBK. 595/son, 587/II, IV, 589/II, III, 596/II, IV) kendisine TBK ile tanınan haklardan önceden vazgeçememesi (TBK. 582/III) gibi getirilen hükümler dolayısıyla kefaletin eski cazibesini kaybedebileceği, finans kurumlarının teminat yönünden başka arayışlar içine girebilecekleri düşünülmektedir. Kitabımızda 818 sayılı BK ile TBK hükümleri öğreti ve kaynak kanuna göre karşılaştırılarak incelenmiş, 6100 sayılı HMK uygulamalarından örnekler de verilmiştir.