Kısa Kürt Tarihi ve Osmanlı Belgelerinde Kars Kürtleri

“Avrupalılar diyorlar ki: Türkiye’de yaşayan ekalliyetlerin (azınlıkların) en büyüğü, en kesretlisi (kalabalığı) Kürtlerdir. Bendeniz Kürt oğlu Kürt’üm. Binaenaleyh bir Kürt mensubu olmak sıfatiyle sizi temin ederim ki Kürtler hiçbir şey istemiyorlar. (Alkışlar) Biz Kürtler vaktiyle Avrupa’nın Sevr paçavrası ile verdiği bütün hakları, hukukları ayaklarımız altında çiğnedik ve bütün manasıyla bize hak vermek isteyenlere iade ettik. Nasıl ki El-Cezire Cephesi’nde çarpıştık. (Alkışlar) Nasıl ki Türklerle beraber kanımızı döktük, onlardan ayrılmadık ve ayrılmak istemedik ve istemeyiz. (Alkışlar) Binaenaleyh sözüme hitam (son) verirken Heyeti Murahhasamızdan rica ederim ki, ekalliyetler mevzubahis edildiği zaman Kürtlerin hiçbir mutalebesi (talebi) olmadığını ve Kürtlerin kanaatine tercüman olarak buradan söylediklerimi söylesin ve iddia etsin...” Bitlis Milletvekili Yusuf Ziya [Koçoğlu] (Türk Parlamento Tarihi, Milli Mücadele ve TBMM I. Dönem, 1919-1923, c.II, s.343, TBMM yay., Ankara 1995.) *** Kısa Kürt Tarihi ve Osmanlı Belgelerinde Kars Kürtleri isimli bu çalışmada arşiv belgeleri ışığında karanlıkta kalmış ya da unutulmakta olan bir tarih aydınlatılmaya çalışılmıştır. Kitapta Kürtlerin tarihsel süreçteki inançları, sosyolojik ve etnolojik konumlarına da değiniliyor. Osmanlı Arşiv belgelerine göre bölgesel çalışma ile Kürtlerin yaşamlarını, devlet ve devletlerle ilişkileri irdeleniyor. Osmanlı döneminde Kars bölgesinde (Ardahan-Iğdır-Kars) sürdürülen mücadeleler aşiretlerin ve aşiret beylerinin devlet-devletlerle ilişkileri tarafsız ve yalın olarak ortaya konuluyor.