Kutbüddîn Râvendî ve Fıkhu’l-kur’ân ;Ahkâm Tefsiri Geleneğinde Şiî Çizgi

Şiî-İmâmî âlim Kutbeddîn Râvendî (ö. 573/1178) tefsirin altın çağı diyebileceğimiz hicrî altıncı asırda yaşayıp tefsiri dışında onlarca eser telif edenlerden birisidir. Bu çalışmaya konu olarak aldığımız eser de onun ahkâm tefsiri metoduyla yazdığı Fıkhu’l-Kur'an fî Şerhi Âyâti’l-Ahkâm’ıdır. “Peki neden bu eser?” diye sorduğumuz zaman Şiî-İmâmî mezhebinin tefsir birikiminin ülkemizde yeterince tanınmamış olmasından kaynaklı bir motivasyon ile “Acaba ahkâm tefsiri konusunda İmâmiyye mezhebinin konumu nedir?” sorusuna cevap aramak için böyle bir çalışmayı yaptığımızı söyleyebiliriz. İmâmiyye mezhebi ilkelerine göre yazılan ve günümüze ulaşan en eski ahkâm tefsiri Fıkhu’l-Kur'an’dır. Sonrasında yazılan tefsirler genelde Fıkhu’l-Kurân’dan etkilenerek, onu örnek alarak, ona benzer metotlarla kaleme alınmışlardır. Bu eseri incelemekteki amacımız, yazarın mezhebi anlayışının eserine ne kadar aksettiğini tesbit etmek, diğer mezheplere yani “öteki”ne ne derece yer verdiğini görmek ve çağının ihtiyaçlarına eserde karşılık verip vermediğini belirlemektir. Ama bu konuya bizi asıl sevkeden gerekçe ise doktorada çalıştığımız ilk Farsça tefsir gibi burada da bir ilki ele almak ve akademyaya tanıtmaktır. Kutbüddîn Râvendî’nin İran’da meşhur ama ülkemizde tanınmayan bir müfessir olması ve hakkında hemen hemen hiç akademik çalışmanın bulunmaması çalışmamızın önemini arttıracak faktörlerdendir.