Makine Olarak İnternet Vs İnternet - Makina

Bundan yaklaşık 30 yıl önce sivil kullanıma açılan internet, iletişim teknolojilerindeki gelişmelerle birliktegündelik hayatın ayrılmaz bir parçasına dönüşmüştür. Öyle ki sivilleşme sürecinin ilk yıllarında yapılançevrimdışı-çevrimiçi dünya ayrımı bugünün internet fenomenini kavramakta yetersiz kalmaktadır. Ne var kidijital teknolojilerdeki hızlı evrimleşme sonrasında internetin neye dönüşeceği sorusu, cevaplandırılmasıgereken acil soru olarak güncelliğini korumaktadır. Gelinen aşamada özgürlük ve gözetim sarkacından sıkışaninternetin, Gilles Deleuze'ün Kontrol Toplumları makalesinde ortaya koyduğu türden bir denetim aracı olmayadoğru yönelmiş olduğu bir gerçektir. Pek çok araştırmacının ve teorisyenin dikkat çektiği üzere günümüzdeinternet, sosyal medya platformlarına ve uygulamalar ekosistemine indirgenmektedir. Oysa sivilleşme sürecininilk döneminde ve 2008 sonrasında #Occupy hareketleri ve Ortadoğu'daki isyanlar sırasında aynı internet,demokrasinin aracı olarak alkışlanmaktaydı. O halde geldiğimiz aşamada iyi-kötü sarkacına sıkışmış olaninternete ilişkin yeni sorular sormamız gerekmektedir.Bu çalışma tekno-iyimser, tekno-kötümser ve tarafsızlık yaklaşımlarında ortak olan, interneti bir aygıt veteknoloji olarak ele alan araç-merkezli yaklaşımlara karşı teorik bir itirazı dile getirmeye çalışmaktadır. Araç-merkezli yaklaşımların ortak özelliği, temsiliyet paradigmasından hareket etmeleridir. Çevrimdışı-çevrimiçiarasında bir dikotomi kuran temsiliyet paradigması, çevrimdışı dünyaya ait olduğu varsayılan değerlerin,kimliklerin, davranışların, oluşumların, teknoloji aracılığıyla temsil edildiğini kabul etmektedir. Bu kabul, olayınortaya çıkardığı olumsallığı, yine temsil paradigması içerisindeki verili gerçekliklere ve kimliklere indirgemeyeçalışmakta, olayın taşıdığı potansiyeli kavrayamamaktadır. Oysa internet ve sosyal ağ teknolojileri yalnızcadenetim aygıtı olarak anlaşılamaz; makine olarak internete indirgenemez. Olayın olumsallığı, interneti, internet-makine olarak düşünebilmeyi zorunlu kılmaktadır.