Miras

Memduh Şevket'in 1925'te Meslek gazetesinde tefrika edilmeye başlananMiras romanı, Silahtar Ali Paşa ve ailesini ele alan bir yozlaşma, çürüme vedağılmanın hikâyesidir. Romanda II. Meşrutiyet dönemi öncesinin siyasigerilimleriyle aile bireyleri arasındaki çatışmalar, menfaat arayışları ve ahlakiyozlaşma iç içe verilmiş, böylelikle toplumsal ve bireysel dönüşümlerin giriftyansımaları üzerine düşünme imkânı ortaya çıkmıştır. Değişen yaşambiçimleriyle ortaya çıkan karşıtlıkları gözlem gücüyle birleştiren Esendal,Miras'ta kurduğu atmosferle edebiyatımızın en temel izleklerinden olanmekânın ve ailenin dağılışını bir kez daha gözler önüne seriyor."Miras, bizde henüz hiçbir numunesi görülmemiş bir romandır. İçindememleketin gözlerden ve hafızalardan büsbütün silinmekte olan eski hayatıçok kuvvetli ve bilhassa canlı tablolar hâlinde tespit edilmiştir. Bilâ-tereddütiddia edebiliriz ki son yarım asırlık nesil içinde Türk edebiyatının İstanbulhayatının ince hususiyetlerini tarihe edebî vesikalarla tespit edebilecek bundankuvvetli bir roman yazılmamıştır. Aynı zamanda gazetemizin mesleğinemuvafık bir tarzda içtimai bir tetkiki ihtiva eden bu eser, hem çok meraklı hemde çok faydalı bir teliftir."