Modern Afganıstan Sıırı (1863-1973)

Muhammed İkbal’in “Asya’nın kalbi” olarak nitelediği Afganistan, öteden beri Doğu edebiyatının beşiği olmuştur. Modern dönemde de bu özelliğini koruyan Afganistan’ın tarihi, deyim yerindeyse şiirle yoğrulmuştur. Hindistan’dan Anadolu’ya doğru uzanan Farsça coğrafyasının ortasında yer alan Afganistan’ın tarihî süreçte yetiştirdiği Hanzala Badğisi, Şehid Belhi, Mevlâna-yi Belhi, Zehir-i Faryabi, Senai, Cami, Nevai, Asefi, Vasel, Nedim, Azad, Kari ve Mosteğni gibi şairler edebiyat tarihinde ihtiramla anılan isimler olmuştur. Uzun süre İstanbul’da bulunan, farklı şairlerle temasta bulunan ve burada tanıştığı Cemaleddin Afgani’nin yoğun tesiri altında Afganistan’a dönen Mahmud Terzi, yayımladığı Siracu’l-Ahbar gazetesiyle 1901 tarihi itibarıyla Afganistan’da yeni bir dönemin başlamasına yol açmıştır. Bu nedenle peder-i şi’ir-i moaser-i Efğanistan diye anılan Mahmud Terzi, modern Afganistan edebiyatının kurucusu olarak kabul edilmektedir. Modern Afganistan şiirini konu edinen ve 1863-1973 tarih aralığını kapsayan bu çalışmada 378 şair ve şiirlerine yer verilmiştir.