Modern İran Tarihinde Dini Yapılar ve Modern Eğitim

Bu çalışma, özel anlamda Muhammet Rıza Şah döneminde dinî yapıların eğitim alanındaki faaliyetlerine odaklansa da genel hatlarıyla modernleşme zemini üzerinde İran’ın eğitim tarihini mercek altına almaktadır. Modern dönemlere giriş yapmadan önce eğitim alanı tıpkı Osmanlı’da olduğu gibi İran’da da ulemaya özgü bir alan olma özelliği göstermekteydi. Modernleşmenin en belirgin etkisi olarak kendisini gösterdiği eğitim alanında yaşanmaya başlayan dönüşüm ise şüphesiz ulemanın aleyhine bir durumdu. Dolayısıyla ulemanın bu gelişmeye karşı tepkisi oldukça sert olmuştur. Fakat süreç içerisinde yaşanan bu dönüşümün gerekliliği ve ardından faydasını fark eden dinî yapılar, kaçınılmaz olarak kendilerini bu yeni duruma uyarlama çabasına düşmüştür. Çalışmanın temel tezini de çatışmadan uzlaşıya dönüşen bu süreç oluşturmaktadır.