Monarşiden Cumhuriyete Modernleşme : Fransız Cumhuriyetçiliğinin Osmanlı-Türk Modernleşmesine Etkileri

Başak Bıçak’ın kısmen yeniden yazılmış yüksek lisans tezinin kitaplaştırılmış hali olan bu çalışma, Fransız Devrimi ve Fransız Üçüncü Cumhuriyeti ile Osmanlı/Türk Modernleşmesi ve Türk Devrimi’ne ilişkin bir karşılaştırmalı tarih incelemesi… Fransızca kaynaklar da dahil zengin bir kaynakçaya dayanıyor. Batılıların deyimi ile Jön Türkleri ve Kemalistleri, Fransız Devrimi ve Üçüncü Cumhuriyeti derinden etkiledi. Bıçak’ın kitabı bunu çok başarılı bir şekilde ortaya koyuyor. Eugène Delacroix’nın 1830 tarihli “Halka Yol Gösteren Özgürlük” (La Liberté Guidant Le Peuple) tablosundan etkilenerek Zeki Faik İzer’in 1933 yılında yaptığı “İnkılap Yolunda” tablosu arasındaki benzerlik, İzer’in Delacroix’dan etkilenmesi, Türk devrimcilerinin Fransız devrimcilerinden ne ölçüde etkilendiğinin açık bir göstergesi… Bir farkla, birinde özgürlük diğerinde inkılap (devrim) ön planda… Literatüre önemli bir katkı sağlayan bu kitabı dolayısıyla Başak Bıçak’ı kutlarken, benzeri karşılaştırmalı tarih çalışmalarının artmasını diliyorum.