Nahvin Öncülerinden Sibeveyh

Sîbeveyh, Arapça dilbilgisi alanında bize ulaşan ilk ve en kapsamlı eser olan el-Kitâb'ın müellifidir.Yaklaşık on iki asır önce yazılan eser, günümüze kadar yapılan nahiv ve sarf çalışmalarında hep ilkkaynaklar arasında yer almıştır.Çalışmamız bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır.Giriş kısmında nahiv ilminin tanımı, doğuşu, Sîbeveyh'e kadar olan tarihsel süreç ve yapılançalışmalar ele alınmıştır.Birinci bölümde Sîbeveyh'in hayatı incelenmiştir. Bu kısımda Sîbeveyh'in yetişmesi, öğrenimi,hocaları, arkadaşları, öğrencileri, yaşadığı dönemdeki ilmî ortam, ilmî kişiliği ve Sîbeveyh hakkındasöylenenler gibi konulara yer verilmiş ve Kisâî ile olan münâzarası aktarılmıştır.İkinci bölümde el-Kitâb'ın yazma nüshaları, Sîbeveyh'in konuları işleme yöntemi, eserde kullanılanşevâhid, el-Kitâb'a yönelik eleştiriler, eserdeki bazı dil kuramları ve terimlerle ilgili bilgiler verilmiştir.Üçüncü bölümde ise el-Kitâb'ta ölçme-değerlendirme yöntemi ve sözel değerler konusu elealınmış, ayrıca temsîl kavramından bahsedilmiştir.