Ön Yargı;Fen ve Sosyal Bilimlerde Önyargı

Messiri’nin derlediği bu kitap, bilimsel bilginin tarafsız olmadığına ve Batı merkezli epistemolojik yaklaşımların hem doğa bilimlerinde hem de sosyal bilimlerde ideolojik önyargılar taşıdığına dair eleştirel bir inceleme sunmaktadır. Kitap, Batı sömürgeciliğinin 18. yüzyıldan itibaren yalnızca toprak işgaliyle yetinmediğini, aynı zamanda kendi kültürel ve epistemolojik paradigmalarını da sömürge toplumlarına dayattığını; Batı’nın bilgi üretiminin yalnızca Doğu’yu tanımlamakla kalmayıp, aynı zamanda onu yeniden şekillendirdiğini ve Batı'nın hizmetine sunduğunu anlatmaktadır. Kitabın temel iddiası, bilimsel bilginin her zaman tarafsız ya da evrensel olmadığıdır. Batı’nın aydınlanma felsefesinden türeyen modern bilim anlayışı, özünde bir dünya görüşüne dayanmakta ve bu dünya görüşü Batı’nın tarihsel, kültürel ve ideolojik perspektiflerini yansıtmaktadır. Bu durum, özellikle sosyal bilimlerde daha belirgin olmakla birlikte, doğa bilimlerinde de göz ardı edilemez bir gerçektir. "İlerleme," "gelişme" ve "rasyonellik" gibi kavramların Batı'nın modernleşme anlayışını yansıttığı vurgulanmaktadır. Yeni olanın eskiye göre daha üstün olduğu ön kabulü, Batı epistemolojisinin dayattığı apriori bir yargıdır. Bu kavramsal araçlar masum değildir; çünkü Batı’nın kültürel emperyalizmi, bu kavramlar aracılığıyla araştırmacının düşünsel özgürlüğünü kısıtlamakta ve onu yalnızca Batı'nın sunduğu paradigmalar içinde hareket etmeye zorlamaktadır. Bu kitap, Batı’nın bilimsel bilgi üzerindeki hegemonyasını eleştiren ve bilgi üretiminde kültürel ve ideolojik önyargıları ortaya çıkaran önemli bir eserdir. Kitap, özellikle Müslüman bilim insanları için bu önyargıların farkında olmanın ve kendi dünya görüşüne uygun bir epistemoloji geliştirmenin zorunluluğunu vurgulamaktadır. Şikâyet üslubundan kurtulmaya, tespit, analiz ve çözüm düzeyinde değerlendirmeler yapmaya talip olanlar için bu eser bir başlangıç noktası olabilir.