Rusya Cedîd Hareketi ve Rızaeddin b. Fahreddin’in Fıkıh Anlayışı

Dünyanın birçok bölgesinde Müslümanlar arasında görülen modernleşme ve ihya hareketi Rusya’da 1800’lü yıllardan 1920’lere kadar sürmüş ve bu hareket, sadece eğitim alanında değil, dinî alanda da etkili olmuştur. Rızaeddin b. Fahreddin, Rusya Müslümanlarının dinî lideri olarak uzun yıllar kadılık ve müftülük görevlerinde bulunması sebebi ile “Cedîdcilik” hareketinin tam da ortasında yer almış bir şahsiyettir. O, dönemin aydınlarından birçoğuyla bu hareket etrafında teşrîk-i mesâi ve fikir teâtîsinde bulunmuş, neticede İslam toplumuna kaybettiği gücü yeniden kazandırma hedefiyle batıda görüp takdir ettiği fikirlere İslam geleneği içinde referans aramıştır. Bulunduğu bölgenin farklı coğrafî şartlara sahip olması ve ülkedeki Bolşevik idaresinin siyasi çalkantılar yaşadığı bir dönemde dinî idareyi yürütmüş olması itibariyle Cedîd Hareketi’nin önemli simalarından kabul edilen Rızaeddin b. Fahreddin’in görev ve görüşleri önem arz etmektedir.