Sakızlı İsa Efendi ve Nizâmü’l- Edviyesi Üzerine İncelemeler

Hekimbaşı Sakızlı İsa Efendi tarafından 17 yüzyılda kaleme alınmış olan Nizâmü’l-Edviye, tıpta kullanılan “müfred deva”ları tanıtan bir “müfredât” kitabıdır. Nizâmü’l-Edviye gerek hacmi gerekse kullandığı kaynak çeşitliliği bakımından müfredât kitapları içinde önemli bir yere sahiptir. Eserde, deva isimlerinin Arapça, Süryanice, İbranice gibi doğu dillerindeki adlarının yanı sıra Latince, Fransızca, İtalyanca gibi batı dillerindeki adlarına da yer verilir. Nizâmü’l-Edviye, başta sözlükbilim, etimoloji gibi konular olmak üzere Türk dilinin çeşitli alt başlıkları, divan edebiyatı, halk edebiyatı, tarım tarihi, botanik, zooloji ve mineroloji tarihi, kültür tarihi, folklor gibi birçok alana katkı sağlayacak malzeme içermektedir. Bu da eseri sadece tıp/eczacılık tarihi araştırmacılarının yararlanacağı bir metin olmaktan çıkarmakta ve esere, birçok alana katkı sağlayacak bir metin özelliği kazandırmaktadır. Nizâmü’l-Edviye’nin bu zenginliği, farklı alanlardan araştırmacıları, temel kaynağı Sakızlı İsa Efendi ve Nizâmü’l-Edviye olan çalışmalarıyla bu kitapta bir araya getirerek okuyuculara sunulmuştur.