Salgın Hastalıklara Kalkan & Salgın Hastalıklardan Korunma

II. Bayezid döneminde İspanya’dan Osmanlı pâyitahtına gelen Yahudi hekim İlyas b. İbrâhim, muhtemelen 915/1509’daki “Büyük İstanbul Depremi”ne tanıklık eder. Depremin salgın hastalıklara sebebiyet vermesinden endişe eden İlyas b. İbrâhim, II. Bayezid’e sunmak üzere Micennetü’t-tâ‘ûn ve’l-vebâ isimli Arapça veba risalesini kaleme alır. Osmanlı tabiplerinin salgın hastalıkların tedavisine dair karamsar bir yaklaşımı olduğunu söyleyen müellif, eserinde salgınların tedavi yöntemlerine dair teorik ve pratik bilgiler sunar. İlyas b. İbrâhim, Osmanlı’da salgın hastalıklara dair tıbbî bilginin gelişiminde önemli bir rol oynayan risalesinde İspanya’dan İstanbul’a taşıdığı tecrübî tıp bilgisine dayanarak salgın hastalıklardan korunmanın ve tedavinin, tüm zorluğuna rağmen, mümkün olduğunu iddia eder. Micennetü’t-tâ‘ûn ve’l-vebâ, Ortaçağ Avrupa’sında ve İslam dünyasında salgınların algılanma biçimlerine dair mukayeseli çalışmalar için nadide bir kaynaktır. Elinizdeki eser, detaylı bir inceleme makalesinin ardından İlyas b. İbrâhim’in Arapça risalesinin tahkikini ve 1311/1894’te yapılan Osmanlıca tercümesinin Latin harfli çevriyazısını sunmaktadır.