Sanayi Planları ve Sovyet Kredisi

Türkiye iki savaş arası dönemde Büyük Buhran’la karşı karşıya kaldığında hükümet gümrük vergilerini yerel üreticileri korumak için yükseltti. Büyük Buhran’ın etkileri Türkiye’yi vurmaya başladığında tek başına gümrük politikalarının ülkenin ekonomisinin düzeltilmesine yetmeyeceği anlaşıldı. Hükümetin yapması gereken Türkiye’nin üretici güçlerini kalkındırabileceği bir sanayi politikası hazırlamaktı. ABD ve Sovyetler Birliği’nden uzmanlar davet edildi. Türkiye’nin uzmanlarının yabancıların da hazırladığı raporları dikkate alarak kurguladıkları Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı, Sovyetler Birliği’nden sağlanan kredi, devlet destekleri ve özel sermayenin sunduğu katkılarla hayata geçirildi. Birinci Sanayi Planı’nın özellikle Türkiye’nin tarım üreticilerini harekete geçirmesi, maddi olmayan sermaye alanında ülkeye kazandırdıkları neticesinde hükümet İkinci Sanayi Planı’nın hazırlanması için hemen kolları sıvadı. Ancak Avrupa’nın bir savaşın ortasında kalacağını doğru tahmin eden devlet adamları Türkiye’nin kaynaklarını milli savunma harcamalarına kaydırmak zorunda kaldı. Elinizdeki bu kitabın amacı özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrası yıllarda Türkiye ekonomisinin hızlı toparlanmasını sağlayacak olan sanayi planlarının hazırlanışını ve uygulanmasını Sovyetler Birliği’nden alınan sekiz milyon dolarlık kredi ile beraber değerlendirmektir.