Seyfü’l-Mülük İle Bedi‘ü’l-Cemal Hikayesinin Farsça Versiyonu ;(İnceleme - Çeviri Metin)

Güçlükten kolaylığa, kederden sevince şeklinde anlamlandırılan El-Ferec Ba‘de’ş-Şidde, bir eserden ziyade bir edebî türe verilen isimdir. Arap edebiyatında ortaya çıkan ve Fars edebiyatına geçen bu hikâye türü Türk edebiyatında da yer bulmuştur. Türk edebiyatındaki El- Ferec Ba‘de’ş-Şidde hikâyeleri, Türk zevkine göre yeniden tasnif edilip yepyeni, mahiyet bakımından Arap ve Fars edebiyatlarındaki bu isimle anılan hikâyelerden çok farklı bir görünüme bürünmüştür. El-Ferec Ba‘de’ş-Şidde hikâye külliyatı başta olmak üzere bu külliyat içerindeki müstakil hikâyeler üzerine çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmamızda külliyat içerindeki Seyfü’l-Mülûk ile Bedî‘ü’l-Cemâl hikâyesinin Farsça versiyonuna yer verilmiştir. Çalışmamız giriş ve iki bölümden meydana gelmektedir. Giriş kısmında El-Ferec Ba‘de’ş- Şidde’nin kelime anlamından hareketle hikâyelerde verilmek istenen ana fikir ortaya koyularak Arap, Fars ve Türk edebiyatlarındaki görünümü ve kimler tarafından kaleme alındığına dair ayrıntılı bilgi verilmiştir. Türkçe El-Ferec Ba‘de’ş-Şidde’nin yurt içi ve yurt dışı nüshaları sıralanmış ve bu hikâyeler üzerine Türkiye’de yapılan yayınlar; tezler, kitaplar ve makaleler başlıkları altında tasnif edilmiştir. Giriş kısmı bir bakıma malumun ilamı nevindendir. Daha önce yapılan bütün çalışmaların gözden geçirilmesi suretiyle giriş kısmı hazırlanmıştır. Bu açıdanönceki çalışmaları tamamlayıcı ve bazı yanlışlıkları düzeltici bir mahiyete haizdir. Birinci bölümde Seyfü’l-Mülûk ile Bedî‘ü’l-Cemâl hikâyesinin Farsça versiyonunun tanıtımı yapılmıştır. Hikâyenin yer aldığı el yazması hakkında bilgi verilmiş, hikâyenin yanlış başlıklandırılması hususu ele alınmıştır. Hikâyenin şekil özellikleri, muhtevası, zamanı, mekânı, şahıs kadrosu ve motifleri müstakil başlıklar altında izah edilmeye çalışılmıştır. İkinci bölümde ise Farsça hikâyenin günümüz Türkçesine aktarılmış şekline yer verilmiştir. Çalışmamız sonuç, özel isimler dizini ve kaynakça kısımları ile tamamlanmıştır.