Sosyal Medya ve Mülteci Krizi – Sosyal Medyanın Ürdün ve Türkiye’de Yaşayan Suriyeli Mülteciler Üzerindeki Etkisi

Yasmin Aldamen’in saha çalışmasına dayandırdığı bu eseri, sosyal medya kullanımının Suriyeli mülteciler üzerindeki olumlu ve olumsuz etkilerinin yanı sıra mülteci olma zorunluluğuna düşmeden önceki sosyal medya kullanımı, sosyal medyanın işlevselliği ve mültecilik hali ile birlikte başlayan sosyal medya kullanımı ve bu medyanın işlevi, tarihsel akış süreci içinde ayrıntılı olarak kavramsal ve yaşamsal pratikler düzeyinde incelemektir. Bu çalışma, Ürdün ve Türkiye'de yaşayan Suriyeli mültecilerin bakış açısından sosyal medyanın Suriyeli mülteciler üzerindeki etkilerini tespit etmeyi amaçlamıştır. Çalışma; Mülteciliğin kavramsal ve uluslararası konumlanışı düzeyinde incelenmesi, Ortadoğu’da yaşanan “Baharların” kendi yakın tarihsel süreçleri ile ele alınması, Suriye’de yaşanan çatışma olaylarının yakından analiz edilmesi ve nihayet Ürdün ve Türkiye’deki mülteci kamplarında ve kent sokaklarında, ulaşılabilen Suriyeli mültecilerle yapılan nicel ve nitel araştırma yöntemlerine dayalı veri elde etme teknikleri ile ulaşılmış sonuçları içermektedir. Elde edilen verilere göre, mülteci durumuna düşmüş Suriyeliler; aileleri ve akrabalarıyla bağlantı kurma, kendi aralarında arkadaşlıklar kurma, yardım kuruluşlarına ulaşma, yeni beceriler edinme, eğitim, ticaret, sosyal ilişki ağı genişletme gibi konularında fikir sahibi olma, vatandaş gazeteciliği, kolektif hafızanın korunması, ortak acıların paylaşılması ve finansman desteğinin sağlanabileceği çeşitli fonlara erişim yöntemleri konularında, sosyal medyadan yararlanmıştır. Ayrıca araştırma verilerinin ortaya koyduğu diğer sonuçlar ise, sosyal medyanın bağımlılık yarattığı, aile içi iletişimi olumsuz etkilediği, yoğun bir duygu sömürüsü içerdiği, yanlış yönlendirme ve istismar aracı olarak kullanıldığı, insan kaçakçılığı için ortam sağladığı, yabancı düşmanlığını arttırdığı, mülteci kadınların cinsel istismar ve şiddete dayalı olarak damgalanmasında ve bu yönde olumsuz algıya sahip olunmasında en etkili ortamı yarattığıdır. Sosyal Medya ve Mülteci Krizi başlıklı bu eser, Suriye ve Ürdün’de yaşananları sosyal medya düzleminde ele alarak sosyal medyanın diğer bir gerçekliğini de gözler önüne sermektedir. Hem medya hem de sosyolojik bir bakış açısı sağlayan Sosyal Medya ve Mülteci Krizi, günümüzde yaşanan mülteci krizi üzerine farklı bir perspektif sunuyor.