Sultan II. Abdülhamid’e Karşı Jön Türk Muhalefeti (1895-1902)

Sultan II. Abdülhamid’in iktidarına karşı en önemli siyasî muhalefet grubunu Jön Türkler oluşturmuştur. Osmanlı Devleti’nin felâketini engelleyecek formülün meşrutî yönetim olduğunu ileri süren Jön Türkler, bu doğrultuda karşılarında en büyük engel olarak II. Abdülhamid’i görmüşler ve onun yönetimine son vermek için etkin muhalefete girişmişlerdir. Bu çalışmada, Osmânlı İttihâd ve Terakki Cemiyeti adı altında birleşen Jön Türklerin 1895-1902 yılları arasında çıkardıkları gazetelerde, yazdıkları risalelerde ve beyannamelerde Osmanlı toplumunu kendi fikirleri doğrultusunda etkilemek ve yönlendirmek için yaptıkları propaganda faaliyetleri ile ihtilâl çağrıları incelenmektedir. Basın-yayın üzerinden iç ve dış siyasî olayların, sosyal ve ekonomik tabanlı gelişmelerin Jön Türkler tarafından birer propaganda aracı olarak kullanılması çalışmanın ana boyutunu oluşturacaktır. Matbuat üzerinden toplumu kitle hareketine yönlendirerek II. Abdülhamid iktidarına karşı ihtilâl meydana getirme çağrıları da bu kapsamda değerlendirilecektir. Böylece II. Abdülhamid ile Jön Türkler iktidar-muhalefet ilişkisi bağlamında ele alınacaktır. Çizilen sınırlar çerçevesinde oluşturulan çalışmayla II. Abdülhamid iktidarına karşı Jön Türk muhalefetinin kapsamının ve içeriğinin daha iyi anlaşılmasına katkı sağlanacak, ayrıca II. Abdülhamid dönemi belirtilen zaman aralığında bir bütün olarak ele alınacaktır. Bu şekilde II. Abdülhamid-Jön Türkler ilişkisine yeni bir boyut kazandırılacaktır.