Tarihin Hududunda

Hatırat türüne dair eserlerin bilhassa II. Mahmut devrinden itibaren göze çarpacak şekilde çoğaldığı görülmektedir. Bu türden eserlerin ilmî çalışmalar için ne kadar önemli olduğu da açıktır. Çünkü resmî kaynakların vermediği veya veremeyeceği bilgileri ihtiva etmektedir. Resmî kaynakların bir bakıma resmiyet kisvesi altında bulunan bilgilerine karşılık hatıratlarda, mümkün olduğu nisbette ve derecede, çıplak gerçekler bulunmaktadır. Bu çerçevede sadece siyasi alanda değil, tarihten iktisat tarihine, içtimai tarihten zihniyet tarihine kadar çok değişik sahalarda kıymetli bilgiler barındırmaktadır. Bunun yanında, bir bilginin değişik kaynaklar ve kişiler tarafından hatırat kitapları vasıtasıyla çapraz okumalara tabi tutulması tarih ilmi açısından büyük önemi haizdir. Ali Birinci’nin bu kitabı bir tarihçi gözüyle hatırat kitaplarının farklı vechelerini gözler önüne sermekle birlikte, bu konuyla ilgili olarak matbuat yasakları ve arşiv meseleleri gibi konuları da ilgililerin istifadesine sunmuştur.