Tüm Yönleriyle Ücretlendirme ve Bordrolama Esasları

TÜM YÖNLERİYLE ÜCRETLENDİRME VE BORDROLAMA ESASLARI Dr. Cahit EVCİL, B. Kerem GÖKTAŞ Birinci Kısım Ücretlendirme - Ücret Kavramı - Ücret Türleri - Ücretin Belirlenmesi - Ücretin Ödenmesi - Ücret Kesme Cezası - Asgari Ücret - Ücret Güvencesi İkinci Kısım Bordrolama - Bordro Kavramı - Brüt Ücretten Net Ücrete - Brüt Ücretten Yapılan Kesintiler - Ücret Benzeri Bazı Ödemelerin Bordrolandırılması - Ücretin Muhasebeleştirilmesi - Genel Uygulamalar Ekler - Genelge Ve Tebliğler - Bordro Örnekleri - Yıllar İtibariyle Önemli Bilgiler BİRİNCİ KISIM ÜCRETLENDİRME BİRİNCİ BÖLÜM ÜCRET KAVRAMI I- ÜCRETİN TANIMI 15 II- ÜCRETİN UNSURLARI 16 A- BİR İŞ KARŞILIĞINDA ÖDENMESİ 16 B- İŞVEREN VEYA ÜÇÜNCÜ KİŞİLER TARAFINDAN ÖDENMESİ 17 C- PARA İLE ÖDENMESİ 17 İKİNCİ BÖLÜM ÜCRET TÜRLERİ I- ASIL ÜCRET 19 II- EK ÜCRETLER 19 A- PRİMLER 19 B- İKRAMİYELER 20 C- FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİ 20 1- Genel Bilgiler 20 2- Fazla Çalışma Ücreti 21 3- Fazla Sürelerle Çalışma Ücreti 21 4- Fazla Çalışmanın Sınırı 22 5- Fazla Çalışma Veya Fazla Sürelerle Çalışma Yapan İşçinin Serbest Zaman Kullanma Hakkı 22 6- Fazla Çalışmanın Belgelenmesi ve Kanıtlanması 23 D- HAFTA TATİLİ ÜCRETİ 23 1- Genel Bilgiler 23 2- Hafta Tatiline Hak Kazanma Koşulları 24 3- Hafta Tatili Ücreti 26 4- Hafta Tatilinde İşçinin Çalışması 27 E- YILLIK İZİN ÜCRETİ 28 1- Genel Bilgiler 28 2- Yıllık Ücretli İzin Hakkından Yararlanma Koşulları 28 a) İşçinin Bir Yıldır Çalışıyor Olması 28 b) Yapılan İşin ve İşyerinin Niteliğinin Yıllık Ücretli İzine Elverişli Olması 30 3- Yıllık Ücretli İzin Süreleri 31 4- Yıllık Ücretli İzin Uygulama Esasları 32 5- İşverenin Yıllık İzin Kaydı Düzenleme Yükümlülüğü 32 6- İşçinin Yıllık Ücretli İzinde Bulunduğu Dönemde Çalışma Yasağı 32 7- Yıllık İzin Ücreti 33 8- Yıllık Ücretli İzin Ücretinde Zamanaşımı 34 9- Yıllık İzinde Sigorta Primi 34 F- ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİL GÜNLERİ ÜCRETİ 35 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÜCRETİN BELİRLENMESİ I- ÜCRETİN ZAMANA GÖRE BELİRLENMESİ 37 II- ÜCRETİN VERİME GÖRE BELİRLENMESİ 37 A- AKORT ÜCRET 37 B- GÖTÜRÜ ÜCRET 38 III- BELİRSİZ ZAMAN VE MİKTAR ÜZERİNDEN BELİRLENEN ÜCRETLER 38 A- KOMİSYON ÜCRETİ 38 B- KARDAN PAY ALMA 39 IV- YÜZDE USULÜ ÜCRET 39 A- GENEL BİLGİLER 39 B- İŞÇİ ÜCRETLERİNİN YÜZDE USULÜ İLE BELİRLENEBİLECEĞİ İŞYERLERİ 40 C- İŞÇİ ÜCRETLERİNİN YÜZDE USULÜ İLE BELİRLENMESİNİN USUL VE ESASLARI 40 1- Yüzdelerin Dağıtılmasına İlişkin Esaslar 40 2- Yüzdelerin Belgelenmesi 41 3- Puanların Verilmesinde Dikkate Alınacak Hususlar 41 4- Değerlendirme Kurulunun Oluşturulması 41 5- Çalışma Tarzına Göre Dikkate Alınacak Puanlar 42 6- Diğer Usul ve Esaslar 42 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM ÜCRETİN ÖDENMESİ I- ÖDEME YERİ 45 II- ÖDEME ZAMANI 46 III- ÜCRETİN ÖDEME BİÇİMİ 47 IV- AVANS ÖDENMESİ 47 V- YANLIŞLIKLA ÖDENEN ÜCRETLERİN GERİ ALINMASI 47 VI- ÇALIŞMADIĞI HALDE İŞVERENİN İŞÇİYE ÜCRET ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 48 VII- İŞVERENİN GEÇERLİ NEDEN OLMAKSIZIN İŞİ KABULDEN KAÇINMASI DURUMUNDA İŞÇİNİN ÜCRET HAKKI 48 VIII- ÜCRETİN GÜNÜNDE ÖDENMEMESİ 48 IX- ÜCRET ÖDEMESİNİN İBRA EDİLMESİ 49 X- ÜCRET ALACAKLARINDA ZAMANAŞIMI 50 BEŞİNCİ BÖLÜM ÜCRET KESME CEZASI I- GENEL BİLGİLER 51 II- YETKİLİ KURULUN TEŞEKKÜLÜ 52 III- CEZA PARALARININ KULLANILACAĞI YERLER 53 IV- YARDIMDAN FAYDALANACAK KURULUŞLAR 53 V- YARDIM İSTEĞİNDE USUL 53 VI- UYGULAMANIN İZLENMESİ 53 ALTINCI BÖLÜM ASGARİ ÜCRET I- GENEL BİLGİLER 55 II- ASGARİ ÜCRETİN KAPSAMI 56 III- ASGARİ ÜCRETİN BELİRLENMESİ 57 IV- ASGARİ ÜCRET TESPİT KOMİSYONUN KURULUŞU, GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUĞU 57 V- ASGARİ ÜCRETİN YAYIMLANMASI 58 VI- ASGARİ ÜCRETLE İLGİLİ İŞVERENİN SORUMLULUĞU 59 YEDİNCİ BÖLÜM ÜCRET GÜVENCESİ I- GİRİŞ 61 II- ÜCRETİN İMTİYAZLI ALACAK SAYILMASI 61 III- ÜCRETİN HACZİ, DEVRİ VE TEMLİKİ 62 IV- ÜCRETİN TAKASI 62 V- YASAL İPOTEK 63 VI- ÜCRETTEN İNDİRİM YAPMANIN YASAK OLMASI 63 VII- İŞVERENİN ÖDEME ACZİNE DÜŞMESİ VE ÜCRET GARANTİ FONU 64 İKİNCİ KISIM BORDROLAMA BİRİNCİ BÖLÜM BORDRO KAVRAMI I- BORDRONUN TANIMI 65 II – UYGULAMADA ÜCRET BORDROSU TÜRLERİ 66 İKİNCİ BÖLÜM BRÜT ÜCRETTEN NET ÜCRETE I- BRÜT ÜCRET KAVRAMI 69 II- NET ÜCRET KAVRAMI 69 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM BRÜT ÜCRETTEN YAPILAN KESİNTİLER I- SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ 71 A- KISA VADELİ SİGORTA KOLLARI PRİMİ 71 B- MALULLÜK, YAŞLILIK VE ÖLÜM SİGORTASI PRİMİ 71 C- GENEL SAĞLIK SİGORTASI PRİMİ 72 D- İŞSİZLİK SİGORTASI PRİMİ 72 E- SOSYAL GÜVENLİK DESTEK PRİMİ 72 II- VERGİ KESİNTİLERİ 75 A- GELİR VERGİSİ KESİNTİSİ 75 B- DAMGA VERGİSİ KESİNTİSİ 77 1- Brüt Ücretten Safi Ücrete Ulaşılması 77 2- Vergi Toplamlarının Alınması 78 3- Muhtasar Beyanname Bildirimi 78 III- PRİM VE İKRAMİYE GİBİ ÜCRET DIŞINDAKİ ÖDEMELERİN SİGORTA PRİMİNE TABİ TUTULMASI 81 IV- BRÜT ÜCRET VE NET ÜCRET ÜZERİNDEN ÇALIŞAN İŞÇİLERİN ÜCRET FARKLARI 83 V- ASGARİ ÜCRET, TABAN VE TAVAN ÜCRET KAVRAMLARI 86 VI- KISMEN SİGORTA PRİMİNE VE VERGİ KESİNTİSİNE TABİ KAZANÇ UNSURLARI 88 A- YEMEK PARALARI 88 B- ÇOCUK ZAMMI 92 C- AİLE ZAMMI 94 D- SİGORTA PRİMİNE TABİ OLMAYAN KAZANÇLAR 95 VII- ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ 96 VIII- SAKATLIK İNDİRİMİ 101 IX- SENDİKA KESİNTİLERİ 104 X- BİREYSEL EMEKLİLİK ve ÖZEL SAĞLIK SİGORTASI KESİNTİLERİ 105 A- İŞÇİ TARAFINDAN ÖDENEN BİREYSEL EMEKLİLİK VE ÖZEL SAĞLIK SİGORTALARI İLE ŞAHIS SİGORTALARI PRİMLERİ 105 B- İŞVEREN İŞÇİSİ ADINA ÖDENEN BİREYSEL EMEKLİLİK VE ÖZEL SAĞLIK SİGORTALARI İLE ŞAHIS SİGORTALARI PRİMLERİ 106 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM ÜCRET BENZERİ BAZI ÖDEMELERİN BORDROLANDIRILMASI I- KIDEM TAZMİNATI 109 A- KIDEM TAZMİNATININ TANIMI 109 B- KIDEM TAZMİNATINA HAK KAZANDIRAN HALLER 109 C- KIDEM TAZMİNATININ MİKTARI 110 II- İHBAR TAZMİNATI 114 A- İHBAR TAZMİNATININ TANIMI 114 B- İHBAR TAZMİNATININ HESAPLANMASI 115 BEŞİNCİ BÖLÜM ÜCRETİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ I- GİRİŞ 121 II- ÜCRETLE İLGİLİ TEK DÜZEN HESAP PLANINDA KULLANILAN HESAPLAR 121 ALTINCI BÖLÜM GENEL UYGULAMALAR EKLER BİRİNCİ BÖLÜM GENELGE VE TEBLİĞLER DAMGA VERGİSİ KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 53) 149 GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 274) 153 KISA VADELİ SİGORTA KOLLARI PRİM TARİFESİ 157 AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİNİN SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA