Tunceli Halk Kültüründe Hayvanlar;Mitler-İnanışlar-Ritüeller-Gelenekler-Âdetler

Günümüzde gündelik yaşamda inanışlar bağlamı zayıflayan hayvanları, Tunceli yöresinde metamorfozdan çeşitli halk inanışlarına kadar önemli değerlendirmeler içerecek şekilde ele alan bir eser. Prof. Dr. Adem KOÇ İnsanoğlunun yeryüzündeki varlık sürecinde, en yoğun etkileşimde bulunduğu canlıların öncelikli olarak hayvanlar olduğu söylenebilir. Dr. Yılmaz KAVAL’ın hazırladığı bu çalışmada, Tunceli bölgesinde yaşayan insanların hayatlarının her evresinde, doğumdan ölüme kadar olan süreçte, çeşitli inançlar, anlatılar, uygulamalar ve pratikler geliştirdiklerine dair gözlemler bulunmaktadır. Doç. Dr. Derya ÖZCAN GÜLER Mitik dönemlerden günümüze kadar insanoğlu doğa karşısında kendisini daima savunmasız hissetmiş, bu bağlamda doğayı oluşturan unsurların kutsiyetine inanarak kendisine koruyucu güçlerden yardımlar almak istemiştir. Neden, nasıl, niçin sorularıyla bir yandan doğanın şifrelerini çözmeye çalışırken bir yandan da doğanın içerisinde birlikte yaşamlarını idame ettirdikleri hayvanlar ile güçlü bir bağ kurmuştur. Hayvanları kimi zaman kutsi bir güç kimi zaman bir yardımcı kimi zaman da yoldaş olarak görmüş, bu doğrultuda hayvanlar etrafında çeşitli mitler, âdetler, inanışlar, ritüeller, gelenekler ortaya çıkmış ve yaygınlık kazanmıştır. Dr. Yılmaz KAVAL’ın Tunceli’den sözlü ve yazılı kaynaklardan tespit ettiği bulguları ve bu bağlamdaki değerlendirmeleri oldukça dikkate değerdir. Hayvanlar merkezinde oluşan pek çok mitik unsurun, halk inanışının, geleneğin, ritüelin değerlendirmeleri ve tahlili halk kültürü alanında yapılmış önemli bir çalışmadır. Bu çalışması ile alana katkı sağlayan Dr. Yılmaz KAVAL’ı kutluyorum. Doç. Dr. Gülda ÇETİNDAĞ SÜME