Türk İslam Efsaneleri Bütün Eserleri 24; Bir Büyülü Dünya ki

... Nasıl türküler söz dizimi ve ezgi olarak bölge özellikleri ve zevkine uygun değişikliklere uğruyor ve türlü varyantlar halinde karşımıza çıkıyor ise ve bu hal; masal, hikaye, mani gibi diğer halk edebiyatı türlerinde de görülüyorsa, efsaneler için de aynı durum söz konusudur. Aynı efsanenin Anadolu`nun doğusunda başka, batısında başka, güneyinde başka türlü anlatıldığını duydum. Kiminde küçük bir motif değişikliği, kiminde bir imaj fazlalığı, kiminde de bir kısım tabiat unsurları -veya yer ve şahıs adlarının- eksikliği yahut yer değiştirişi şeklinde beliren bu değişmelerde tek benzer yan espri idi. Bir örnek olsun diyerek bu kitapta, bu tip efsa-nelerden ikisini yazmağı yeter buldum. Şehirdeki Evliya ve İki Horasanlı adlarını taşıyan bu efsanelerde çok açık benzerlikler hemen belli olmaktadır. (Önsöz`den)