Üslûp, Stilistik Bir İnceleme: Subhî Fahmâvî Romanları Örneği

Çağdaş Ürdün roman yazımının temsilcilerinden biri Filistin asıllı Ürdün vatandaşı Subhî Fahmâvî (صبحي فحماوي )’dir. Fahmâvî, gerek ele aldığı konularla gerekse metinlerinde tercih ettiği dil ve anlatım üslûbuyla isminden söz ettirmeyi başaran yazarlardan biridir. Arap ülkelerinde eserleri üzerine yapılan tezler ve düzenlenen uluslararası sempozyumlarda, onun eserlerine ayrı oturum tahsis edilmesi, Fahmâvî’ye duyulan mesleki saygınlığı göstermektedir.Bir metnin ne dediğinin yanında neyi nasıl dediği de çok önemlidir. Aynı konu, farklı kişiler tarafından işlenebilir. Bu tür durumlarda genelde konuyu farklı bir tarzda ele alan kişi ön plana çıkar. 1948 ve 1967 yıllarında Filistin halkının peş peşe yaşadığı felaketler, birçok Arap edebiyatçısına ilham kaynağı olmuştur. Ancak her bir sanatçı, bu meseleyi farklı biçimlerde ele almıştır. Subhî Fahmâvî de eserlerinde bu konuları yoğun olarak işlemiştir. Ancak Fahmâvî’yi farklı kılan, konuyu ele alış biçimi, dili ve anlatımsal özelliğidir. Ona göre dilin öncelikli vazifesi, anlatıma aracılık etmektir. Dile bakış açısı, roman diline yansıyan Fahmâvî, anlatımı dışında birçok metinden yararlanması ve trajik bir konuyu o özellikten sıyırıp mizah havasına sokması ve sonunda vermek istediği mesajı vermesi; metin içinde gerçek hayata dair tartışmalı konuları ele alıp bir sonuca bağlaması; tasvir, teşbih ve karşılaştırma başta olmak üzere farklı sanatsal öğelere geniş yer vermesi ile farklı bir üslûba sahiptir. Ayrıca Subhî Fahmâvî, asıl mesleği ile dikkat çekmektedir. Peyzaj mühendisi olan yazarın bu farklılığı, roman kurgusuna ve anlatım biçimini etkileyerek üslûbunu farklı kılmıştır.