Vekalet Savaşları ve Hibrit Harekat

Vekâlet savaşı ve hibrit harekât kavramları hasım ülkeleri en az maliyetle şekillendirmek maksadıyla büyük güçler tarafından kullanılan, hedef ülke içinde ve uluslararası düzeyde sonuçları olan harekât biçimleridir. Vekâlet savaşları uzun sürmesine ve daha düşük yoğunlu gözükmesine rağmen ortaya çıkardığı etki ve yıkım geleneksel savaşlardan daha fazladır. Gelişmiş ülkeler savaşların getirdiği yıkımın ardından tam güvenlik anlayışını benimsemiş ve geleneksel savaşların yerine vekâlet savaşlarını kullanmayı tercih etmiştir. Büyük güçler kendi ülkelerinde sorun çıkarabilecek insanları sıcak çatışma bölgelerine vekâlet savaşçısı ismiyle göndermektedir. 21'inci yüzyılda, sosyolojik anlamda millet olma vasfını tamamlayamamış devletlerde yaşayan halkın vekâlet savaşlarına maruz kalma ihtimali oldukça fazladır. Eskiden çok sayıda casusla yapılabilen toplum mühendisliği, günümüzde daha az casusla stratejik iletişim, sosyal medya ve internet üzerinden yapılan yayınlarla uygulanabilmektedir. Batının geleneksel harp yerine vekâlet savaşlarını tercih etmesine zorlayıcı etkilerinden biri de zorunlu askerlik sisteminin olmamasıdır. Refah seviyesi artmış ülkelerin zorunlu askerlik sistemi olmadan büyük ordular oluşturulması ve bunların personel yönünden sürekli olarak desteklenmesi önemli bir sorun sahası olarak karşılarına çıkmaktadır.