Viyana Sözleşmesi'nde Tazminat Sorumluluğu

Viyana Satım Sözleşmesi (CISG), Kıta Avrupası ile Anglosakson Hukuk Sistemleri arasında bir denge kurulması ve satım hukukunun yeknesaklaştırılması maksadına matuf bir milletlerarası antlaşmadır. Anglosakson Hukuk Sistemi’nde aslî başvuru yolu tazminat olsa da, Kıta Avrupası Hukuk Sistemi’nde aynen ifa talebine öncelik tanınmaktadır. Viyana Satım Sözleşmesi’nde her iki hukuk düzeninin beklentilerinin karşılanması adına tazminatın yanında aynen ifayı talep hakkının da düzenlenmesi, başvuru yollarının sistemdeki konumları hakkında tartışmaların doğmasına sebebiyet vermiştir. Çalışmamızın temel amacı, Viyana Satım Sözleşmesi’nde tazminat sorumluluğunun konumunu tespit edebilmektir. Bu doğrultuda, birinci bölümde öncelikle Viyana Satım Sözleşmesi’nin tarihçesi, konusu ve uygulama alanı hakkında verilmiş, ardından ifa engelleri sistemi ve akdî sorumluluğa ilişkin genel bir değerlendirme yapılarak, tazminat sorumluluğunun sistemdeki konumu hakkında bir bakış açısı yakalamak amaçlanmıştır. İkinci bölümde, tarafların yükümlülüklerine ve bunların ihlâli hakkında açıklamalar yapılmış, ardından 74, 75 ve 76’ncı maddelerde düzenlenen tazminat sorumluluğu hakkında bilgi verilmiştir. Bölümün sonunda, seçimlik haklar ile tazminat sorumluluğunun ilişkisine değinilmiştir. Üçüncü bölümde ise Viyana Satım Sözleşmesi’nin 44, 74, 77, 79 ve 80’inci madde hükümleri, tazminat sorumluluğuna istisna teşkil etme biçimleri bakımından incelenmiştir. Bir yüksek lisans tezi olarak üzerinde çalıştığım bu eserin hitama erip yayınlanması sebebiyle şükranlarımı sunmam gereken isimleri anmak isterim. Öncelikle, tez danışmanım olmayı kabul ederek değerli vakitlerini ayıran ve yönlendirmeleriyle akademik çalışma yapma konusunda beni daima teşvik eden saygıdeğer hocam Prof. Dr. Hasan AYRANCI’ya, kıymetli görüşleriyle çalışmama katkılarını sunan değerli hocalarım Doç. Dr. Yıldız ABİK ve Doç. Dr. Dr. Mehmet KILIÇ’a, her an fikir alışverişinde bulunduğum dostlarım Yiğit ÇELİK ve Eren YILDIZ’a, bu eserin yayınlanmasındaki katkıları için Yetkin Yayınevi’ne ve Muharrem BAŞER’e teşekkürü borç bilirim. Ayrıca, halen yazma cesaretimin kaynağı olan ilk yazı tecrübelerimizi, dergi çıkartarak beraber yaşadığımız kardeşim Abdulkadir ÇEVİK’e teşekkür ederim. Son olarak, her yerde ve her zaman olduğu gibi bu süreçte de beni bir an olsun yalnız hissettirmeyen, adeta benimle birlikte hukuk çalışan, yorulduğum ve bunaldığım anlarda içime huzur veren sevgili eşim Didenur’a sevgilerimi ve şükranlarımı sunarım.