Zürih Hikâyeleri

Nietzsche'nin Heine’den sonra yaşayan tek Alman şair saydığı, “büyük üslûp”un temsilcisi Gottfried Keller’in Zürih’i kapitalizmin başkentlerinden biri olmaktan çıkarıp edebiyat alemine taşıdığı Zürih Hikâyeleri, Alman dilinin en özgün denemelerinden birine şahitlik eder. Yüz elli yıldır okurları büyüleyen, “burjuva gerçekçiliği”nin bu klasik eseri basitçe bir değişim sürecini değil, bizatihi zamanın değişim olarak tecrübe edilişini farklı dönemlerden derlediği hikâyelerle anlatır. “Zürih Hikâyeleri, çünkü hepsi bir şekilde Zürih ile bağlantılı: Keller bir İsviçreliydi ve en büyük Alman nesir yazarlarından biriydi.” Wittgenstein “Bu hikâyelerde tuhaf bir şekilde rahatsız edici bir şeyler olduğunu göreceksiniz: Hayatlar birbiri ardına sessiz başarısızlıklarla sona eriyor. Bunu hemen fark etmezsiniz, çünkü bu hikâyeleri anlatan adam mizahtan anlıyor. İnsanların iç yüzünü görmesine rağmen onları sever. Naziktir.” Max Frisch “Keller’in kitaplarını dolduran şey, bakmanın değil betimlemenin verdiği duyumsal hazdır. Betimleme duyusal bir zevktir, çünkü nesne gözlemcinin bakışına karşılık verir ve her iyi betimleme iki bakışın birbirini arayıp bulduğu zevki yakalar. Keller’in düzyazısında, Almanya’da Romantik sonrası çağın temel katkısı olan anlatı ve şiirselliğin iç içe geçmesi en mükemmel şekilde gerçekleşmiştir.” Walter Benjamin “Bugüne dek hayatımızı belirlemiş gelişim çizgileri, 19. yüzyılın hiçbir edebî eserinde Gottfried Keller’in eserlerindeki kadar belirgin olarak gün yüzüne çıkmaz.” W.G. Sebald